ཁ་ཞིག་མི་གྲག་ཀ་མེད་བྱུང་སོང་། སྒོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ།

གསལ་བཤད་མདོར་བསྡུས།

      ད་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ༢༠༡༣ལོའི་ཟླ༥པའི་ཚེས༢༡ཉིན།    རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་ཆེན་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ནང་བསྟན་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་དབང་འཛིན་ཚོས། 《 གྲོས་ཆོད་ཡི་གེ》 ཟེར་བ་ཞིག་བཀྲམ་སྟེ། དེང་ཕྱིན་དགོན་པ་འདིའི་ནང་དུ་རྩོམ་ཡིག་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་དགོན་པའི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བཀའ་འཁྲོལ་མ་གནང་བར་འགྲེམས་སྤེལ་མི་ཆོག་ལ། བཀྲམ་ན་ནི་དཔེ་ཆ་སོགས་གཞུང་བསྡུ་བྱས་ཏེ་ཆད་པ་ནན་མོ་གཅད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བསྒྲགས་པ་རེད།    

      དེ་རྗེས་ཟླ༦ཚེས༤ཉིན། དགོན་པ་འདིའི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་སྒོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོས《 ཁ་ཞིག་མི་གྲག་ཀ་མེད་བྱུང་སོང》 ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་སྤེལ་ཏེ།   ཁྲིམས་ཡིག་དེ་ནི་དགོན་པའི་གྲྭ་མང་གི་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་འགོག་བྱེད་ཅིག་ཡིན་པས། ཕན་པ་ལས་གནོད་པ་ཆེ་ངེས་པའི་ལྟ་ཚུལ་གསལ་པོར་བརྗོད་པར་མ་ཟད།   དེ་འདྲའི་སྒེར་གཅོད་བྱེད་ཐལ་ཆེ་ན།   དགོན་པའི་ཆོས་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་གནོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཤེས་འགན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་སྒྲུབ་ཚུལ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱང་བྱས་པ་རེད།
དེའི་ཕྱི་ཉིན་ཏེ་ཟླ༦པའི་ཚེས༥ཉིན།   རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ནང་བསྟན་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཆ་ཚང་གྲྭ་མང་གི་ཚོགས་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ། “ཁ་སང་སྒོ་ཤེར་གྱིས་ང་ཚོ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག་པས།   དེ་རིང་ནས་ང་ཚོའི་ལས་ཀ་ཡོད་ཚད་མཚམས་འཇོག་བྱས་པ་ཡིན“ཞེས་གྱོད་ཉལ་བྱས་པ་རེད།   ས་ཆ་འདི་གའི་སྲོལ་ལུགས་ལ་དགོན་པའི་ལས་སྣེ་ཆེ་ཁག་གིས་གྱོད་ཉལ་བྱས་ན་སྒོར་ཁྲི་མང་པོ་འཇལ་ཏེ་ཡར་ལངས་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་རེད།
དེ་རྗེས་ཟླ༦པའི་ཚེས༩ཉིན།   སྒོ་ཤེར་གྱིས། ཤེས་འགན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ལས་མཚམས་བཞག་ཅིང་གྱོད་ཉལ་བྱས་པའི་གནོན་ཤུགས་ཁུར་མ་བཟོད་པ་དང་། རྒྱུ་མཚན་དང་གནས་ལུགས་གཏན་ནས་ཞུ་ས་མེད་པར་བློ་ཕམ་པ་དང་། ཤེས་འགན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གྱོད་ཉལ་བྱས་པ་ལས་ཡར་སློང་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ནོམ་སྤྲད་རྒྱུ་མེད་པ་སོགས་ཞིབ་ཏུ་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག《 དབང་མེད་ཐབས་མེད་དུ་ཕུལ་བའི་གྱེས་ཕྱག》 ཅེས་པ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ། ཇི་སྲིད་ཤེས་འགན་ཚོགས་པས་རང་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་གཏན་ནས་མེད་པ་གསལ་པོར་མ་རྟོགས་པ་དེ་སྲིད་དུ། དགོན་པ་ནས་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཞེས་བསྒྲགས་སོ། །
འོག་ཏུ《 གྲོས་ཆོད་ཡི་གེ》 ཞེས་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་དེ་དང་། སྒོ་ཤེར་གྱི་རྩོམ་ཐུང་གཉིས་ཀ་བཀོད་ཡོད་པས་གཟིགས་པར་འཚལ།

ཁ་ཞིག་མི་གྲག་ཀ་མེད་བྱུང་སོང་།

                      གཅིག

མ་གཞི་དེའི་ཡར་སྔོན་དུ། 《གསར（གསལ）བསྒྲགས》ཞེས་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཅིག་སྤེལ་ཏེ། དེང་ཕྱིན་རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པ་ཚོའི་ངག་ཐོག་གི་སྐད་ཆ་དང་། ཡིག་ཐོག་གི་རྩོམ་ཡིག་གཉིས་ཀའི་བརྗོད་བྱ་འདི་དང་འདི་ལས་འདས་ན་གནས་དབྱུང་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན། དེ་དང་དེ་ལས་བརྒལ་ན་གནས་དབྱུང་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་མཐའ་མནའ་ཡིས་བཀག མནའ་མཐའ་ཐེལ་གྱིས་མནན་ཟིན་པ་རེད། དེར་བརྟེན། ད་ནི་སུ་ཞིག་ཁྱེད་ཅག་གིས་བཞག་པའི་ཁྲིམས་ཀྱི་མཐའ་ཐིག་དེ་དང་འགལ་བར་གྱུར་ཚེ། ཇི་ལྟར་ཐག་བཅད་པའི་ཁྲིམས་སྲོལ་བཞིན་ལག་ལེན་དུ་གདབ་རྒྱུ་བྱས་ནས། དེའི་མཐའ་ཐིག་ཚུན་ཆུད་དུ། རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པ་རྣམས་ལའང་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་ཞིག་དང་། རྩོམ་འབྲིའི་བར་སྟོང་ཞིག་བཞག་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད་དམ།
ད་རུང་དེས་མི་ཚིམ་པར། ཀླད་པ་ཡོད་ཚད་དགྲ་དོགས་ཀྱིས་གང་བའི་བཟོ་འདྲ་ཞིག་བསྟན་ཏེ། དེང་ཕྱིན་རང་དགོན་ནས་ཚགས་པར་དང་། རྩོམ་དེབ་གསར་པ་ཞིག་དགྲམ་པར་འདོད་མཁན་ཚོས། བརྩམས་ཆོས་གང་དེ་ཐོག་མར་ངེས་པར་དུ་ངེད་ཅག་གི་ལག་ཏུ་འཇོག་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་མ་བཞག་ན་ཆད་པ་གཅད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི། ཅི་འདྲའི་ཧམ་ཤེད་ཆེ་ཞིང་། མི་ཆོས་ལས་འདས་པའི་ངར་སྐད་ལྟར་སྣང་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་ནམ་ཞིག་ན། རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པ་ཞིག་གིས་བསྟན་དང་འགྲོ་བར་ཕན་པའི་ལེགས་བཤད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་བྲིས་ཏེ། བོད་པའི་ཤེས་དཔལ་གྱི་རྒྱན་དུ་འབུལ་ཐུབ་པའི་དབང་དུ་བཏང་རུང་། ཐོག་མར་ཁྱེད་ཚོ་ལ་སྤྱན་བསྟར་ཞིག་ཞུས་མེད་ན། ཁྲིམས་ཆད་རི་ལས་ལྕི་བ་ཞིག་འཁུར་དགོས་པ་ཨེ་རེད། ཞིབ་ཏུ་སོམས་དང་། ཁྱེད་རྣམ་པའི་དབང་ཤུགས་ཀྱི་ཕྱག་ཟུང་རིང་དྲག་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཁྱེད་རྣམ་པའི་སྒེར་གཅོད་ཀྱི་ཧམ་ཤེད་ཆེ་དྲག་པ་མ་ཡིན་ནམ།
རྩོམ་དེབ་ཐམས་ཅད་མ་བཀྲམ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཁྱེད་ཅག་ལ་བསྟན་དགོས་ཞེས་ཁྲིམས་སུ་བཟོས་པས་ནི། རང་དགོན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་ཐམས་ཅད་ལས་གང་འགྲིག་དང་མ་འགྲིག་གི་ཚད་ཁྱེད་ཚོས་འཛིན་རྒྱུ་དང་། རང་དགོན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་ཐམས་ཅད་ལས་གང་ལེགས་དང་མི་ལེགས་ཀྱི་བཀའ་ཁྱེད་ཚོས་བསྩལ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་མ་ཡིན་ནམ། ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྩོམ་ཡིག་ཅི་བྲིས་ཐོག་མར་ཁྱེད་ཅག་གི་ལག་ཏུ་འཇོག་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཁྱེད་ཚོས་ནི། འདི་འགྲིག་པས་འགྲེམས་ཆོག་དང་། འདི་མི་འགྲིག་པས་འགྲེམས་མི་ཆོག་ཅེས་ལ་ལ་གཡས་སུ་བཅད་ཅིང་། ཁ་ཅིག་གཡོན་དུ་བཀར་ཤག་ཤག་ཡིན་པར་མ་ཟད། འདི་ཚིག་མི་ལེགས་པས“བཅོས“དགོས་དང་། འདི་དོན་མི་འགྲིག་པས”འདོར“དགོས་ཞེས་ཀྱང་ཁྲམ་རྟགས་སྣ་ཚོགས་མི་འདེབས་པའི་ངེས་པ་ག་ལ་ཡོད།
དེ་ལྟར་ནམ་ཉི་མ་ཞིག་ནས། རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཡོད་ཚད་ལ་གཤག་བཅོས་བྱེད་པའི་དབང་ཆ་ཁྱེད་ཚོའི་ལག་ཏུ་ཤོར་ཚར་རྗེས། ཕར་ཕྱིན་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་འདི་ཡིག་ཆའི་སྒྲས་ཟིན་དང་མི་མཐུན་པས“ནོར”འདུག་ཟེར་བ་དང་། དབུ་མའི་དཔྱད་རྩོམ་འདི་རང་རེའི་ཁས་ལེན་དང་མི་མཐུན་པས“རྨོངས”འདུག་ཟེར་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་དཔྱད་བརྗོད་འདི་གསར་ཞད་ཆེ་བས“འཕྱུག”འདུག་ཟེར་བ་དང་། སྙན་ངག་བརྩམས་ཆོས་འདི《མེ་ལོང་མ》དང་འགལ་བས“ཉེས”འདུག་ཟེར་བ་དང་། རིག་གནས་ལྟ་ཚུལ་འདི་སྔ་མོའི་རྒྱུན་དང་མི་མཐུན་པས“འཁྲུལ”འདུག་ཟེར་བ་སོགས་ནས་བཟུང་སྟེ། རང་རེའི་ཡིག་ཆར་མཐུན་མི་མཐུན་དང་། རང་རེའི་བརྩི་བཞག་ལ་མཐུན་མི་མཐུན། རང་རེའི་མན་ངག་དང་མཐུན་མི་མཐུན། མཐར་ཕལ་ཆེར་རང་ཉིད་དང་མཐུན་དང་མི་མཐུན་གྱི་བར་དུ། ཞུས་དག་གཏོང་ཁུལ་གྱིས་བཀའ་བཙན་རི་དང་འདྲ་བ་དག་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མི་འབེབ་པའི་ཁག་ཐེག་སུ་ཡིས་བྱེད་དམ། སུས་ཀྱང་བྱེད་མི་ཐུབ་སྟེ། ཚད་མེད་པའི་དབང་ཤུགས་ཀྱིས་ནི་འདི་བྱེད་དང་འདི་མི་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཞིག་མ་གཞི་ནས་འཇོག་དཀའ་བས་སོ། །
སྤྱིར་བཤད་ན། བརྩམས་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་ཡིན་ཕྱིན། དེའི་ཡིག་འབྲུ་རེ་རེ་ཡང་རྩོམ་པ་པོའི་བསམ་བློས་བཙོ་སྦྱང་བྱས་པ་ལས་ཐོན་པའི་རི་མོའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་འོས་པས། རྩོམ་ཡིག་ཟེར་བ་ནི་མི་རེ་རེའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་དཀར་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པའི་གཞིས་ཁྱིམ་ཡིན་ལ། རྩོམ་ཡིག་ཟེར་བ་ནི་མི་རེ་རེའི་བསམ་གཞིག་གི་རང་མདངས་དབྱངས་སུ་བཀུག་པའི་རོལ་མོ་ཡང་ཡིན་པ་རེད། དེ་བས་ན། ལེགས་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཞེས་པ་ནི། རྩོམ་པ་པོ་སྒེར་རེ་རེའི་ཁྱད་ཆོས་དང་། རང་བཞིན། ངེས་རྟོགས། རང་གཤིས། མཛེས་དཔྱོད། རིན་ཐང་ལྟ་བ་བཅས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཞིག་དགོས་པ་རེད། གལ་ཏེ་རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པ་ཚོ་ནི་དེང་ཕྱིན་རྩོམ་པའི་ལས་ལ་འཇུག་ཚེ། རང་ཉིད་སྒེར་གྱི་ལྟ་ཚུལ་རྣམ་དག་དང་། རྟོགས་ཚུལ་གཙང་མ་ཡི་གེར་འབྲི་མི་ཆོག་པར། དགོན་པའི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཟེར་བ་ཚོའི་མིག་ལ་འབབ་ངེས་ཤིང་སེམས་ལ་འགྲོ་ངེས་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་དམིགས་ཡུལ་དུ་འཛིན་དགོས་པར་གྱུར་ཚེ། རྩོམ་ཡིག་གསར་རྩོམ་ཞེས་བཏགས་ཀྱང་རུང་། དོན་ལ་ནི་སྐྱེས་བུ་སྒེར་རེ་རེའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་ཕངས་མེད་དུ་གཏུབ་ཅིང་། སྐྱེས་བུ་སྒེར་རེ་རེའི་མྱོང་གོམས་ཀྱི་ཚོར་བ་བརྩེ་མེད་དུ་བཅད་དེ། ཚོགས་པ་དབང་ཅན་ཞིག་གི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་མཚོན་ཕྱིར་སྤྲེལ་ལད་འཁྲབ་པའི་ཡི་གེའི་སྙིགས་རོ་སྥུངས་པ་ཙམ་དུ་མི་འགྱུར་གྲང་།
འོ་ན། རྩོམ་ཡིག་དག་ཞུས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བརྩམས་ཆོས་དགེ་རྒན་ལ་སྤྱན་བསྟར་ཞུ་བ་དང་། གྲོགས་ཕན་ཚུན་ལ་བལྟ་རུ་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱི་སྲོལ་བཟང་སྔ་མོ་ནས་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་སྲིད་དེ། རང་མོས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ལྟ་རུ་འཇུག་མིན་དང་། དབང་ཤུགས་སྤྱད་དེ་ངས་ལྟ་དགོས་ཞེས་པ་གཉིས་ནི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡིན་པ་ཞིབ་ཏུ་བཤད་ག་ལ་དགོས། །
དེ་ཡང་མི་ལོ་ཉིས་སྟོང་གི་ཡར་སྔོན་ཙམ་ལ། ནང་བསྟན་པའི་སྡེ་རུ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཅེས་འབོད་པའི་སྐྱེས་མཆོག་ཤེས་རབ་ཅན་ཞིག་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་གིས་ནི《རྩ་བ་ཤེས་རབ》ལ་སོགས་པ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་ཆེར་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ལྟ་བའི་རྣམ་གཞག་གཏན་ལ་ཕབ་ནས། འགྲོ་བ་མིའི་ཤེས་དཔལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་བཀྲག་མདངས་ཆེ་བའི་ལྟད་མོ་གསར་པ་ཞིག་བཤམས་པ་ཡིན་ལ། སྐབས་དེའི་དུས་རབས་ཀྱི་ངོས་ནས་བལྟས་ཚེ། ནང་བའི་ལྟ་བ་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཙམ་ལས་ཡོངས་སུ་མ་དར་བས། ཁོང་གི་ལྟ་བ་དེ་ནི་རང་ཉིད་གང་དུ་བཞུགས་སའི་དགོན་སྡེ་གང་ཞིག་གི་གཙོ་རྒྱུགས་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་དང་རྦད་དེ་འགལ་ཡོད་པ་སྨོས་ཅི་ལ་དགོས། འོན་ཀྱང་དགོན་པ་དེ་རུ་རྩོམ་ཡིག་ལ་འགྲེམས་ཆོག་དང་མི་ཆོག་གི་དབང་ཚད་བཟུང་བའི་ཚོགས་པ་ཞིག་མེད་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཁོང་གི་བདེ་སྐྱིད་ཡིན་ལ། རང་ཅག་སྐལ་ལྡན་སློབ་བུ་ཡོངས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡིན་ངེས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚོགས་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་ཚོགས་པ་དེས། “ཁྱོད་ཀྱི་རྩོམ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་མང་པོ་དང་མི་མཐུན་ཞིང་། ང་ཚོའི་ལྟ་གྲུབ་དང་ཡང་ཡོངས་སུ་འགལ་བས་གཏན་ནས་འགྲེམས་སྤེལ་མི་ཆོག”ཅེས་ཐག་བཅད་དེ། བརྩམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞུང་བསྡུ་བྱས་ཡོད་ན་ཅི་ཞིག་བྱ་ཨང་།
ད་རུང་དེས་ཀྱང་ག་ལ་ཚད། ཕྱི་ནང་ཀུན་ལ་ངོམ་རི་བའི་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་མོ《ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ》ཡང་། རང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཀའ་དྲིན་ཅན་དབང་ཕྱུག་སྡེའི་འདོད་པ་དགག་བྱའི་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་ཀྱང་འགྲེམས་ཆོག་མིན་གྱི་དབང་ཆ་གཞན་ལག་ཏུ་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། དེ་ལ་ཐག་གཅོད་ཅི་ཞིག་འོང་མིན་སུས་ཡིས་ཤེས་སམ།
རེད་རེད། རང་གི་རིགས་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ངོམ་སྟེ་དངོས་པོའི་གཤིས་ལུགས་དང་། ཤེས་བྱའི་བདེན་དོན་ལ་ཤེས་ཚོད་དཔྱོད་ཚོད་ཀྱིས་བརྟག་རུང་བ་དང་། དཔྱད་རུང་བ་ནི་རང་རེའི་སྟོན་པ་བཀའ་དྲིན་ཅན་གང་གི་ལུགས་སུ་སྔར་ཡོད་ལ། ཕྱིས་ཀྱང་ངེས་པར་ཡོད་འོས་པའི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་མ་ཟད། ངེས་དོན་གྱི་རྒྱལ་སྲས་དམ་པ་ཚོས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྒྱུད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྩལ་ཏེ་བྱུང་བའི་སྲོལ་མཆོག་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས་ན། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་སྲོལ་བཟང་པོ་དེ་འདྲ་ནི་སྔར་ལས་ཀྱང་གོང་འཕེལ་དུ་གཏོང་ཐབས་སུ་བརྩོན་པའི་གནས་ཡིན་གྱི། དབང་ཅན་འགའི་ཤེས་ཚད་དང་། དཔྱོད་ཚད་ཙམ་མཐར་ཐུག་གི་ཚད་མར་བཟུང་སྟེ། གཞན་གྱིས་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག་གང་ཞིག་འགྲེམས་ཆོག་དང་མི་ཆོག་གི་སྒེར་གཅོད་བྱས་ན་ག་ལ་འགྲིག
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་ལ་སྤྱན་བསྟར་ཞུས་ཏེ་འགྲེམས་ཆོག་མིན་གྱི་དགོངས་པ་ཞིག་ཞུ་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན། ས་སྟེང་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ། རྒྱལ་མཆོག་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་དེང་གི་ཚན་རིག་པའི་གྲུབ་དོན་གཞིར་བཟུང་སྟེ། མཐོང་བ་མངོན་གྱུར་བསྟན་པའི་ཆ་ལ་མངོན་སུམ་ཚད་མས་གནོད་པ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་མངོན་པའི་ལུགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཆགས་ཚུལ་ལ་དགག་སྒྲུབ་མཛད་པའི་ལེགས་བཤད་བརྩམས་ཆོས་དག་ཀྱང་། “ཀུན་མཁྱེན་གཉིས་པ་དང་འགལ་འདུག་པས་འགྲེམས་མི་ཆོག”ཅེས་མི་ཟེར་བའི་ངེས་པ་ག་ལ་ཡོད།
དེ་བཞིན་དུ་ཁྱེད་ཅག་ལ་སྤྱན་བསྟར་ཞུས་ཏེ་འགྲེམས་ཆོག་མིན་གྱི་དགོངས་པ་ཞིག་ཞུ་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ནི། བོད་པས་ལོ་ངོ་བདུན་བརྒྱ་ལྷག་ལ་རྒྱུན་བསྐྱངས་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ཏེ། ས་སྐྱ། ཕག་གྲུ། རིན་སྤུངས། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བཅས་ཀྱི་བར་བླ་མ་དང་སྤྲུལ་སྐུ་ག་གེ་མོའི་བླ་བྲང་ཞིག་གིས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དབང་བསྒྱུར་པའི་གོམས་སྲོལ་རྙིང་རུལ་དེ་ནི། ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀའི་ཆ་ནས་གནོད་པ་དང་རྒུད་པ་ཀུན་གྱི་རྩ་བར་གཟིགས་པའི་མཁྱེན་རབ་རླབས་པོ་ཆེས་བདག་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། དེ་ཉིད་རྩ་ལག་དང་བཅས་པ་མཆི་མའི་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་འདོར་རྒྱུ་ཐག་བཅད་ཅིང་། དོར་ཟིན་པའི་ཐད་ཀྱི་བཀའ་སློབ་སེམས་ཀྱི་བདུད་རྩི་དེ་དག་ཀྱང་། “བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་སྲོལ་རྒྱུན་ལ་འགལ་འདུག་པས་འགྲེམས་མི་ཆོག”ཅེས་ཀྱང་མི་ཟེར་རམ།
ངོ་མ། དེ་ལྟར་སོང་ན། ཅིག་མི་ཆོག་དང་། ཉིག་མི་འགྲིག་པའི་བཀའ་ཆར་བཞིན་དུ་ཕབ་རྗེས། ཆོག་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། 《སྤྱི་དོན》དང《མཐའ་དཔྱོད》སོགས་ལས་ཕར་བཤུ་ཚུར་བཤུ་བྱས་ཏེ་གྲུབ་ཅིང་། གསར་རྩོམ་ཞིག་རེད་ཟེར་ན་སྔར་སུ་ཞིག་གིས་བྲིས་ཟིན་པ་འདྲ་ཞིང་། སྔ་རྩོམ་ཞིག་རེད་ཟེར་ན་གསར་དུ་བྲིས་པ་ཡིན་པ་འདྲ་བའི་རྩོམ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་། རོ་དང་། བཅུད་དང་། སྙིང་པོས་དབེན་པའི་བསྟོད་རྩོམ་ལྡ་རི་ལྡི་རེ་རྣམས་ཁོ་ནས་ཁྱབ་པར་འགྱུར་སྲིད་དོ། །
ད་རུང་མུ་མཐུད་དུ་འདི་ལྟར་གནས་མ་ཡིན་པའི་ངང་ལ་ཁྱེད་ཚོའི་དབང་ཤུགས་ཀྱི་ལག་པ་ཇེ་རིང་དུ་སོང་ན། བར་སྐབས་ཤིག་ནས། ཁྱེད་ཚོ་དུས་དང་དུས་སུ་བསམ་ཚོད་ལ་ངེད་ཅག་གི་སྡོད་ཤག་རེ་རེར་སྔོག་གཤེར་དུ་བརྒྱུགས་ཏེ། ཐ་ན་དཔེ་སྒྲོམ་གྱི་དཔེ་ཆའི་ནང་ན་ཡང་ཉར་ཆོག་མི་ཆོག་དང་། བལྟ་ཆོག་དང་མི་ཆོག་གི་དབྱེ་བ་དང་། བཀའ་རྒྱ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བསྩལ་ངེས་པ་གཏན་ཁེལ་བས། དེ་ལྟར་ང་ཚོའི་འཚོ་བའི་གྲུབ་ཆ་ཡོད་ཚད་ཁྱེད་ཅག་གིས་བཀས་བཅད་དེ། ཁྱེད་ཅག་གི་རང་མདངས་དང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་དུ་གྱུར་ཚེ། ང་ཚོ་གང་དུ་ཡོད་དམ། ང་ཚོ་སྒེར་རེ་རེའི་འཚོ་བའི་འཇིག་རྟེན་གང་དུ་ཡོད་དམ།
རེད། ང་ཚོ་ནི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། རང་གི་དད་མོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྲུང་དགོས་པའི་བཅས་མཚམས་ཤིག་ཡོད་པ་གསལ་པོ་ཤེས་ཤིང་དེ་བསྲུངས་ཤིང་སྲུང་བཞིན་པའི་ཆ་ནས་ནི་ཁྱེད་ཅག་ལས་མི་དམན་པར་སེམས་ལ། ང་ཚོ་ཡང་དགོན་པའམ་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་གྲུབ་ཆ་ཡིན་པས་སྤྱི་པའི་སྒྲིག་ལམ་གང་ཞིག་འཁུར་རྒྱུའི་འོས་འགན་ཡོད་པ་ཡང་ཞིབ་ཏུ་རྟོགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བར་གསེང་ན་ང་ཚོ་སྒེ
ར་ལ་བདག་པའི་རང་དབང་གི་གཞིས་ཁྱིམ་ཞིག་ཡོད་རིགས་པ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་གསལ་པོར་ངེས་ཡོད་དོ། ། དངོས་གནས་ཡིན། སྤྱི་པའི་ལས་སྒོ་གང་ཞིག་ཏུ། ཚུལ་མཐུན་ལུགས་མཐུན་གྱི་དབང་ཆ་ཞིག་ཁྱེད་ཚོས་འཛིན་རིགས་ལ་འཛིན་ཡང་དགོས་ཀྱི། ད་ནི་གླིང་འདིའི་གྲྭ་པ་ཡོད་ཚད་ཀྱི་འགྲོ་འདུག་ཉལ་འཆག་དང་། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆ་རྐྱེན་མེད་པར་དབང་བསྒྱུར་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཞིག་རག་སོང་སྙམ་གྱི་ཡོད་ན་ནི། འཇའ་ཚོན་རུམ་ལ་འཇུག་འདོད་ཀྱི་བྱིས་བློ་མ་ཡིན་ནམ།
གལ་ཏེ་མ་འོངས་པར་ཁྱེད་ཚོ་ལས་ཀ་དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་ཞུགས་ཤིང་གཡེངས་ཏེ། ཕྱིར་ལྡོག་མི་ཐུབ་པའི་དུས་ཤིག་ཡོད་ན། དེ་དུས་ནི་ཁྱེད་ཚོ་མ་མི་མེད་གསུམ་གྱི་རལ་གྲི་ཐོགས་པའི“ཡི་གེའི་གཤེད་མ”རུ་གྱུར་སོང་བ་དང་། དེ་དུས་ནི་ཁྱེད་ཚོ་རང་ཉིད་འབའ་ཞིག་གི་བསམ་ཚོད་ལྟར་གཞན་གྱི་ཤེས་རབ་ལ་འབུར་འཇོམས་བྱེད་པའི“བསམ་བློའི་ཉེན་རྟོག་པ”རུ་གྱུར་སོང་བ་ཡང་མ་རེད་དམ།
མཚམས་འདིར་སླེབས་དུས། ཁྱེད་རྣམ་པ་ཁོང་ཁྲོ་བཞིན་དུ། “ག་ལ་སྲིད། ང་ཚོས་དེ་འདྲ་བྱེད་མི་སྲིད། ང་ཚོས་འགོག་འདོད་པ་ནི་རྩོམ་ཡིག་ཐ་ཤལ་རྣམས་ཡིན”ཞེས་ཀྱང་གསུང་ལས་ཆེ་མོད། ངས་འདི་འདྲའི་གཏན་ཚིགས་ཤིག་ཞུ་བར་འདོད་དེ། མི་མང་གིས་སྐྱོན་བརྗོད་དང་ལྟ་རྟོག་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་དབང་ཆ་ནི་སྒེར་གཅོད་ཀྱི་དབང་ཆ་ཡིན་ལ། སྒེར་གཅོད་ཀྱི་དབང་ཆ་ནི་མྱོས་བྱེད་ཀྱི་ཆང་དང་མཚུངས་པས། ཆང་འཐུང་ན་ནི་མི་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་བཟི་ངེས་ཤིང་། ཆང་གིས་བཟི་ཚར་པའི་མིས་ནི་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབ་དང་འདི་མི་བསྒྲུབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཞིག་ཡོད་མི་སྲིད་དོ། །
དེ་ལས་ཀྱང་ཐུ་བ་ཞིག་ལ། ཚགས་པར་འགྲེམས་སྤེལ་སོགས་གྲྭ་མང་གི་སྐད་ཆའི་སྟེགས་བུ་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་པར་བལྟས་ཚེ། རྣམ་པ་ཚོས་དོན་དུ་གཉེར་གྱིན་པ་ཡང་ཏག་ཏག་གཞན་གྱི་ལྟ་རྟོག་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་དབང་ཆ་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ། སྤྱི་པའི་ལས་དོན་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་ན་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་དབང་ཆ་ཞིག་འཛིན་དགོས་པ་བདེན་གྱི། དབང་ཤུགས་ལ་ཚད་བཀག་མེད་པ་དང་། བཟང་བཤད་འབའ་ཞིག་ལས་སྐྱོན་བརྗོད་གཏན་ནས་གོ་མི་ཆོག་པར་གྱུར་ཚེ། དབང་ཤུགས་ཀྱི་འདོད་རྔམ་ཚད་མེད་དུ་འཕེལ་ཏེ། དེ་བྱེད་དང་འདི་མི་བྱེད་པའི་དབྱེ་མཚམས་ལས་འདའ་འགྲོ་བ་ནི་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཆོས་ཉིད་རེད་ལགས།

                   གཉིས།

དེས་ན་འདི་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཁྱེད་ཚོས་རང་དགོན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་རྣམས་ལ་འགྲེམས་ཆོག་དང་མི་ཆོག་གི་ཁྱད་པར་ཞིག་བཀར་རྒྱུ་ཡིན་ན། དེའི་སྔར་རྩོམ་ཡིག་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བ་ཞིག་འབྱེད་དགོས་པ་སྨོས་མེད་ཡིན་པས། གང་ཞིག་ཡང་དག་པ་དང་། སུ་ཞིག་ཡང་དག་པ་མིན་པའི་རྟགས་དང་མཚན་མ་ནི་ཚད་གང་འདྲ་ཞིག་ཐོག་ནས་འཇོག་རྩིས་ཡིན་ནམ། ཁྱེད་ཚོའི་ཐུགས་ལ་མ་བབས་དུས་མ་དག་པ་དང་། ཁྱེད་ཚོའི་ཐུགས་ལ་བབས་ཚེ་ཡང་དག་པར་འཇོག་རྒྱུ་ལས་གཞན་ཅི་ཡོད།
དྲང་མོར་ཞུས་ན། ཁྱེད་རྣམ་པ་ནི་སུ་ཞིག་ལ་དག་བཅོས་དང་། གང་ཞིག་ལ་འཁྲུལ་སེལ་གནང་རྒྱུ་ཁོ་ནར་གཡེངས་དྲག་པས། རང་ཉིད་གཞི་ནས་བརྗེད་འདུག་པ་འདྲ་སྟེ། རྣམ་པ་ཚོས་རྫིག་རྫིག་རྔམ་རྔམ་གྱིས་བསྒྲགས་པའི་བཀའ་ལུང་རྡོ་རྗེའི་ཐོག་འདྲ་བ་དེ་ལས། ངས་གོང་དུ་ཡི་གེ་ཐིག་ཕྲེང་གཉིས་ཙམ་ཞིག་དྲངས་པའི་ནང་དུ་ཡང་། ཡི་གེ་ཐོབ་ཐང་ནོར་བ་གཅིག་དང་། བྱ་ཚིག་ནོར་བ་གསུམ། མིང་ནོར་བ་གཅིག་བཅས་བྱུང་འདུག་སྟེ། མི་བདེན་ཟེར་ན་འདི་རེད། “དགོན་པའི་ནང་ཁུལ་དུ་ཚགས་པར་དང་། དཔེ་དེབ་ཞིག(ཅིག)འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་ཚེ། ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་འཁྲོལ་འོག་ནས་འགྲེམས(དགྲམ)རྒྱུ་མ་གཏོགས་རང་འདོད་ཀྱིས་བཀྲམ(འགྲེམས)མི་ཆོག་ལ། གལ་ཏེ་བཀྲམ་ཚེ་དཔེ་ཆ་དེ་གཞུང་བསྡུས(བསྡུ)བྱས་པའི་སྟེང་དུ་ཆད་པ་ནན་པོ་གཅོད་(གཅད)རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་པའོ། ། ཚུལ་འདི་ག་ལ་བསམས་ན། རྩོམ་ཡིག་གང་ཞིག་འགྲེམས་ཆོག་དང་མི་ཆོག་གི་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་བྱེད་མཁན་གྱི་ཁྲི་ལ་ཁྱེད་ཅག་བཞུགས་རྩིས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ལ་ནི་ལྷག་ཏུ་སྔངས་འཚབ་མི་སྐྱེ་བའི་རང་དབང་ག་ལ་ཡོད།
སྤྱིར་རང་དགོན་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་མི་དག་པའི་ཐད་ནས་སྐད་གྲགས་ཆགས་ཟིན་པས། དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ཤིང་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ཏེ་ཡུན་རིང་འགོར་ཟིན་ཡོད་ལས་ཆེ་མོད། ཁྱེད་རྣམ་པ་ནི་ཨ་ཡོད་ནང་གི་དེ་ཡོད་ཚོ་བདམས་ཏེ་བསྐོས་པ་ལགས་པས། ཐུགས་གཟབ་ཅུང་ཟད་གནང་དགོས་པ་མ་རེད་དམ།
སྐུ་ཞབས་རྣམ་པ། མཁས་དབང་རྣམ་པ། ཀིརྟི་དགོན་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ནང་བསྟན་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་རྣམ་པ། ཁྱེད་ཚོས་གང་བྲིས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཆའི་སྡེབ་སྦྱོར་སོགས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བོ་རེད་ཅེས་སྨྲས་ན། “ཧ་ཧ། དེ་འདྲ་དགྲ་ལ་བསྒྱུར།”ཞེས་ཐུགས་སྤོ་ཆེ་ཐག་ཆོད་རེ་ལངས་པར་གདོན་མི་ཟ་སྟེ། ཐིག་ཕྲེང་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཡིག་ནོར་ལྔ་རེ་བསྙོན་དུ་མེད་པར་བཞེངས་ཟིན་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་འདིས། ཚོགས་པའི་མཚན་བྱང་རྫིག་པོ་དེ་དག་དང་། མ་བརྟག་མ་དཔྱད་པའི་ཁ་ཕོ་མཐོན་པོ་དེ་དག་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་གསར་པ་ཞིག་བཞག་མེད་དམ། མི་གཞན་དག་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། “ཁོ་ཚོའི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་ཆུ་ཚད་མཐོང་དུས། གཞན་དང་གཞན་གྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་ཤིག་ལོས་ཡིན་སྙམ་པ་ངང་གིས་སྐྱེའོ”ཟེར་གྱིན་འདུག་ན། རང་དགོན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་གང་ཡིན་འགྲེམས་ཆོག་དང་མི་ཆོག་གི་བཀའ་ཐ་མ་སྩོལ་མཁན་དུ་ཁྱེད་རྣམ་པ་དབང་བསྐུར་པའི་བཙན་ཁྲིམས་དེ་ནི་བཙན་ཁྲིམས་ཙམ་ལས་གཞན་མེད་པར་ལྷག་ཏུ་གསལ་བར་སྙམ་ལགས།

                    གསུམ།

གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གིས། “དེང་ཕྱིན་མི་སུ་དང་སུ་ཡིན་རུང་། ང་ཚོས་དགོངས་འཁྲོལ་མ་གནང་བར་གྲོང་ཆོག་ལ་འགྲོ་གཏན་ནས་མི་ཆོག སོང་ན་ཆད་པ་ཡོད”ཅེས་ཁྲིམས་ཤིག་བཅས་ན། བླ་རྒན་གྲ་རྒན་རྣམ་པས་ཞལ་གསུང་ལྗིད་ཤུགས་ཅན་སྣ་ཚོགས་བསྩལ་ངེས་ལ། དེ་བཞིན་དུ། “དེང་ཕྱིན་སུ་དང་སུ་ཡིན་རུང་། ཚོང་གི་འཆར་གཞི་ཡོད་ཚད་ང་ཚོ་ལ་སྔར་མ་བསྟན་པར། ཚོང་ཞིག་གཏན་ནས་རྒྱག་མི་ཆོག་ལ། དེ་བཞིན་འཕེལ་འཇོག་ཡུལ་དང་། འཕེལ་གྱི་སྐྱེད་གྲངས་སོགས་ང་ཚོ་ལ་སྔར་མ་བཤད་པར། ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་འཕེལ་ནག་འཇོག་གཏན་ནས་མི་ཆོག དེ་ལས་འགལ་ན་ཆད་པ་ནན་པོ་གཅད་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་ཁྲིམས་ཤིག་བཟོ་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ནི། དེ་ལས་ཀྱང་རྒྱུ་ཤུགས་ཅན་དང་། སྟོབས་ཤུགས་ཅན་མང་པོས་བཀའ་སྐྱོན་ཁྲོ་ལོ་ལོ་གནང་ངེས་པ་རེད།
>འོན་ཏེ། དེ་དག་དང་མི་འདྲ་བར“དེང་ཕྱིན་སུ་དང་སུ་ཡིན་རུང་། ང་ཚོའི་བཀའ་འཁྲོལ་གནང་བའི་འོག་ཏུ་མ་གཏོགས་རྩོམ་ཡིག་འགྲེམས་སྤེལ་གཏན་ནས་མི་ཆོག”ཅེས་པའི་བཙན་ཁྲིམས་འདི་ལ་ནི། ཤུགས་དང་། ནུས་པས་གཏམས་པའི་མི་ཆེན་ཚོས་ཁ་གྲག་མི་སྲིད་ལ། དགུང་ལོ་དང་སྐུ་ན་བགྲེས་པའི་གནས་བརྟན་ཚོས་ཀྱང་ཅི་ཡང་གསུང་ག་ལ་སྲིད། ལྷག་པར་ཚེ་གང་པོར་སྙུ་གུ་ལག་ཏུ་ལེན་མི་དགོས་པའི་གྲྭ་མང་ངམ། རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པའི་བརྒྱ་ཆའི་དགུ་བཅུ་གོ་ལྔ་ཙམ་ལ་ནི་བཙན་ཁྲིམས་འདིའི་ཐད་ཚོར་བ་ཅི་ཡང་ཡོད་མི་སྲིད་པས། ཞལ་ངོ་ནག་རོག་གེར་བསམ་བློ་ཙམ་ཡང་མི་གཏོང་བར། “དེ་ལྟར་དགོས་པ་རེད། འགྲིག་འདུག”ཅེས་ཀྱང་གསུང་གི་ཡོད་ཚོད།
རེད། རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཟེར་བ་ནི། རང་རེའི་དགོན་པ་འདི་ལ་མཚོན་ན། མི་གྲངས་ཤིན་ཏུ་ཉུང་ཉུང་ཞིག་གི་ལས་ཀར་གྱུར་ཡོད་པས། དེ་ནི་ཁ་སྟབས་དང་ངོ་སོ་དམན་པའི་གྲྭ་རྐྱང་འགའི་ཚེ་སྲོག་གི་རམ་འདེགས་སུ་གྱུར་པའི་དབྱངས་རྟ་ཉམ་ཆུང་ཞིག་ཏུ་བརྩི་རུང་བ་རེད། རང་རེའི་ཁྲོད་དུ། ཆོས་དང་འགལ་ཞིང་། ལུགས་དང་ལྡོག་པའི་ལས་སྣ་ཚོགས་ལ་བྱུང་རྒྱལ་དུ་འཇུག་མཁན་མང་བ་ཤེས་བཞིན་དུ། དེ་དག་ལ་དུས་དང་དུས་སུ་ཁ་ནས་རྫིག་ཉམས་རེ་སྟོན་ཙམ་སྟོན་ཙམ་བྱེད་པ་ལས། ལག་ལེན་དུ་འཁེལ་ངེས་པའི་སྟངས་འཛིན་ནན་མོ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པར། སློབ་སྦྱོང་བ་ཉུང་ཉུང་ཞིག་གིས་སྡུག་རུས་དང་། རྔུལ་ཆུས་བསྐྲུན་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཚོར་གཤག་གཏུབ་གཅོད་གསུམ་གྱི་རལ་གྲི་ཐོགས་འདོད་པ་དེ་ལས་ཡ་ང་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་དམ།
སྤྱིར་རང་རེའི་ཁོར་ཡུག་འདི་ལ། ནང་བསྟན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་གི་སྲོལ་ཞིག་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། སྔར་གྱི་དུས་སུ་ཐ་སྙད་རིག་གནས་ཟེར་ན་ཡང་ཆོག ཡི་གེའི་རྨང་གཞི་དང་། བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་ཤེས་བྱ། རྩོམ་ཡིག་འབྲི་སྦྱོང་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཤིན་ཏུ་ཉག་ཕྲ་བ་ཞིག་ལས་མེད་པ་ལ། ཡང་དར་བསྟན་པའི་སྒོ་གསར་དུ་ཕྱེས་རྗེས། དྲུང་ཆེན་བློ་ཆོས་སོགས་དགེ་རྒན་དྲིན་ཅན་འགས་སྐུ་ཚེགས་ཤས་ཆེར་བསྐྱོན་པའི་འབྲས་བུར། སློབ་གླིང་སྔུན་མ་ལས་ཡི་གེའི་འབྲི་ཀློག་ལ་བྱང་ཆ་ལེགས་ཙམ་ཆགས་པའི་གྲྭ་པ་མང་པོ་འཚར་ལོངས་འབྱུང་གིན་པའི་སྒང་ལ། ལྡོག་མེད་རྐྱེན་ངན་གྱི་དབང་གིས་གློ་བུར་དུ་མཚམས་ཆད་པ་རེད། དེ་ནས་བཟུང་། གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་བློ་རིག་གི་མྱུ་གུ་དེ་དུས་སུ་བབས་པའི་ཆར་ཆུས་འབྲན་མ་ཐུབ་ཅིང་། སྐབས་སུ་བབས་པའི་དྲོད་ཀྱིས་སྐྱོང་མ་ནུས་པས། ཡི་གེའི་བྲི་ཀློག་གཙང་མ་ཞིག་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་སྔ་ལོ་ལས་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་འཕེལ་ཏེ་གླིང་གི་ཕྱི་ནང་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །
འོན་ཀྱང་། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ལ་ནི་གཞོན་ནུ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཀྱང་། ཁོར་ཡུག་གིས་བདག་པོ་རྒྱག་མིན་ལ་མ་བལྟས་པར། གོམ་པ་རང་སྟེང་ནས་སྤོས་ཤིང་། བགྲོད་ལམ་རང་ངོས་ནས་བཙལ་ཏེ་ཐབས་དང་ཐབས་བྱུང་གི་སྦྱོར་བ་དུ་མའི་སྒོ་ནས་སློབ་གཉེར་ལ་ཁ་ཕྱོགས་པ་དང་། ཐ་ན་དཀའ་ཁག་དང་། གནོན་ཤུགས་བཅས་ཀྱི་འོག་ཏུ་གཞན་ཡུལ་ཚུན་ཆད་འགྲིམས་ཏེ། རང་ཉིད་ལ་རང་གིས་བདག་པོ་བརྒྱབས་པས། བོད་ཀྱི་ཡི་གེའི་རྨང་གཞི་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་དང་། རྩོམ་ཡིག་འབྲི་སྦྱོང་སོགས་ལ་ཡང་སྒོ་ཀུན་ནས་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་སྦྱངས་ཤིང་སྦྱོང་བཞིན་པའི་ན་གཞོན་སྐོར་ཞིག་འཚར་ལོངས་འབྱུང་གིན་པར་འདུག
དེ་ཡང་ལོ་འདི་གའི་རིང་ལ། ཁོ་པ་ཚོས་ཀྱང་གཙོ་བོ་ན་མཉམ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ལ་རྩོམ་འབྲིའི་སྟེགས་བུ་རེ་དགོས་གལ་ཆེ་བར་མཐོང་ནས། ནང་ཁུལ་དུ་དགྲམ་རྒྱུའི་དུས་དེབ་དང་། ཚགས་པར་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཀྱང་གཉེར་གྱིན་འདུག་པས། ཁོང་ཚོར་མཚོན་ན། རྩོམ་སྟེགས་ཆུང་ཆུང་དེ་དག་ནི་མཚར་སྡུག་གི་རྨི་ལམ་བཞེང་སའི་སྤང་གཞོང་གཙང་མ་རེ་རེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྩོམ་གྱི་སྟེགས་བུ་དེ་དག་ནི། ཁོ་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱི་མདངས་དང་། གཟི་དང་། དཔལ་ངོམ་སའི་སྡིངས་ཆ་རེ་རེར་བརྩིས་ཅི་ལ་མེད་དེ་ཡོད་ངེས་སོ། །
དེས་ན། བསྩལ་མ་ཐག་པའི་བཙན་ཁྲིམས་དེས་ནི། ཐབས་དང་སྒྱུ་གཞན་ཞིག་གི་མྱུར་ལམ་ལ་བསྟེན་ཏེ། གསར་སྐྱེས་ཀྱི་མེ་ཏོག་བཞིན་གཞི་ནས་འགྲོལ་གྱིན་པའི་གཞོན་ནུ་ཚོའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཞིང་ས་ཉམ་ཆུང་དེ་དག་འབུར་འཇོམས་བྱེད་འདོད་པ་མིན་ནམ་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་རབ་ཏུ་འཇིགས་ཏེ། ན་གཞོན་ཚོས་ཚ་ཚ་འུར་འུར་གྱི་ངང་ནས་ཅི་ཞིག་བཤད་འདོད་པ་དང་། ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་འདོད་པའི་ལྷད་མེད་ཀྱི་གཞོན་སེམས་གཙང་མ་འདི་ནི། ཡར་རྒྱས་ཤིག་དང་། རེ་བ་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་བཟང་པོ་ཞིག་འབྱུང་བའི་ཆེད་དུ། དཀྱེལ་ཡངས་ལྡན་པ་དང་། མཛའ་སེམས་དག་པའི་སྒོ་ནས་དཔྱིད་དུས་ཀྱི་ལྗང་མྱུག་བཞིན་བདག་པོ་རྒྱག་རྒྱུ་ནི་ཁྱེད་ཚོའི་ཕྲག་གི་ལས་ཀ་ཡིན་གྱི། གཞོན་པའི་དུས་ཀྱི་གཤིས་རྒྱུད་གཙང་མ་དང་། ལང་ཚོའི་དུས་ཀྱི་ངར་སེམས་ལྷད་མེད་ཀྱིས་བསླངས་པའི་ཚིག་དང་སྐད་ཆ་ཡོད་ཚད་ལ་ཧ་ལས་མདོག་དང་། ཧང་སང་མདོག་གིས་ཐན་ལྟས་འབའ་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ནས། ཚར་གཅད་འདོད་དང་མེད་པར་བཟོ་འདོད་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཞིག་འཆང་ན་ནི། དེ་ལས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང་། དེ་ལས་ཁྲེལ་མེད་པ། དེ་ལས་འགན་མི་འཁུར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དམ།
ལར་ཁོང་ཅག་གིས་བྲིས་པའི་རྩོམ་གྱི་ནང་ལ། ཚིག་མི་ལེགས་པ་དང་། དོན་མི་འགྲིག་པ། ཟང་ཟིང་འུར་འུར་གྱི་ཆ་སྣ་ཚོགས་རེ་ཅིས་ཀྱང་ཡོད་སྲིད་མོད། མིའི་བསམ་སྟོབས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་། བློ་གྲོས་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་ནི་དེ་ལྟར་ཀྱག་ཀྱོག་གི་ངང་ནས་འཚར་ལོངས་འབྱུང་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། གོམ་པ་དང་པོ་ནས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཐར་མ་ལྷུང་བ་ཞིག་མཁྱེན་ཞིང་། བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པ་ཞིག་གྲུབ་ཡོད་མཁན་སུ་ཞིག་ཡོད་དེ་གཏན་ནས་ཡོད་མི་སྲིད་དོ། །
>སྤྱིར་བཏང་། དེང་གི་ཆར་རང་དགོན་གྱི་ལོ་གཞོན་རྣམས་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར། བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེེ་སོ་སོར་བཞུགས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཁྲོད་དུ། སེམས་ཚབ་ཅུང་ཟད་སྐྱེ་འོས་པའི་ལྟ་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་འཛིན་མཁན་འདུག་ཅེས་དཔྱོད་ལྡན་དག་གིས་སྨྲས་དང་སྨྲ་བཞིན་པར་མ་ཟད། ཁོ་བོ་སྒེར་ལ་མཚོན་ན་ཡང་། དེའི་ངང་ཚུལ་ལ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་སེམས་ཁུར་བྱེད་མཁན་གྱི་གྲས་ཤིག་ཡིན་མོད། ཕྱི་རབས་པ་ཚོ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩིས་ཟིན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་དང་། མི་ཚེའི་ལྟ་ཚུལ། རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་སོགས་ཇི་ལྟར་ཆགས་དགོས་མིན་གྱི་གནད་དོན་དེ་ནི། རང་རེའི་སློབ་གསོའི་ལྟ་བ་དང་། སློབ་གསོའི་ལག་ལེན་དང་། སློབ་གསོའི་བྱེད་ཐབས་སོགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་གྱི། རྩོམ་ཡིག་བཙན་འགོག་དང་། ཚགས་པར་བཙན་འགོག་སོགས་བཙན་ཤུགས་རྐྱང་བའི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ཡང་བཙན་ཐབས་རྐྱང་བ་སྤྱད་བསྡད་ན་ནི་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་གནོན་སྐྱོན་རི་ལས་ལྕི་བ་ཞིག་འོང་ངེས་པ་གཏན་ཁེལ་ཡིན་ངེས་མོད། བདེན་པར་མི་སེམས་ན་རྗེས་སུ་ག་ལེར་བལྟའོ། །
དེང་གི་ཉོག་འཛིངས་ཆེ་བའི་དུས་རབས་འདི་ནི། ཕྱོགས་གང་ནས་བལྟས་རུང་། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གི་དཀྱོགས་མཚམས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ན་ཡང་། ཤིན་ཏུ་བློ་ཕམ་པ་ཞིག་ལ། བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་ཀུན་ཏུ་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཁག་ཡིན་ཟེར་མཁན་གྱི་དབང་འཛིན་ཚོགས་སྒེར་ཕལ་མོ་ཆེ་ཞིག་ལ། དུས་དང་འཚམ་པའི་དོ་དམ་གྱི་ཐབས་མཁྱེན་པའི་བློ་མིག་ནི་ལྡོངས། རང་སེམས་ཀྱི་དུང་ཞེན་ཙམ་ལ་སྨྱོ་འཐམ་བྱེད་རྒྱུའི་སྲེད་ཞེན་ནི་ཆེ། མ་འདང་ས་ནས་ཁ་གསབ་བྱེད་རྒྱུའི་རང་གཤིས་ནི་བྲལ། མ་ཤེས་ས་ནས་ཨེ་ཤེས་ལྟ་རྒྱུའི་འདུན་པ་ནི་མེད། བྱ་བའི་གཙོ་ཕལ་གྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཞན། རང་མཐོང་དང་རང་ཤེད་ནི་སུ་ལས་ཀྱང་ཆེ་བ་སོགས་ཀྱི་དབང་གིས་ལོ་རེ་བཞིན་ཇེ་སྡུག་དང་ཇེ་ཞན་ལ་སོང་དང་འགྲོ་བཞིན་པའི་དཔེ་མཚོན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཡར་མར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་གིན་འདུག་གོ །
དེ་ལྟ་ན། ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་། ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་རང་དགོན་ནས་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་རྩོམ་ཡིག་མང་པོ་ཞིག་འབྱུང་དུ་རེ་བ་ཡིན་ན། ཡོད་ཚད་ལ་ང་ཚོས་བལྟ་རྒྱུ་ཡིན། མ་བལྟས་པར་འཕུད་མི་ཆོག་ཅེས་པ་ནི་ཀུན་པོར་ཁོང་ཁྲོ་སློང་བྱེད་ཙམ་དུ་ཟད་པས། དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི། མི་རེ་རེའི་ནང་སེམས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་། དེའི་ངག་གི་རིག་བྱེད་གཉིས་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ལྟོས་བཅས་སུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་མཁྱེན་དགོས་ཏེ། གྲྭ་གཞོན་རྣམས་ལ་ནང་པའི་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཐད་ནས་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་སློབ་གསོ་ཞིག་མྱང་དུ་འཇུག་ཐབས་ལ་འབད་དེ། གནོན་ཤུགས་ཤིག་དང་། བཙན་གནོན་ཞིག་གིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པར། སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པ་དང་། རང་མོས། རང་ཞུགས། རང་རྟོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ནུས་པ་གོང་འཕེལ་དུ་སོང་ན་ནི། ཁོ་ཚོའི་ལག་ནས་ཀྱང་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་བརྩམས་ཆོས་མང་པོ་འཐོན་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ།
ཅིའི་ཕྱིར་ན། རྩོམ་ཡིག་རྩོམ་ཡིག་ཟེར་རུང་། མི་རེ་རེའི་ནང་གི་རྟོག་པའི་རང་མདངས་རི་མོར་འཕོས་པ་ཙམ་ཡིན་པས། ནང་གི་བློའི་གནས་རིམ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན། ངག་གི་རིག་བྱེད་ལས་ཐོན་པའི་ཚིག་དང་སྐད་ཆ་ཡང་གནས་རིམ་དེ་འདྲ་ཞིག་ལས་འདའ་མི་སྲིད་དེ། སྒྲ་རྟོག་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཚུལ་མཚུངས་ཞེས་ཆོས་གྲགས་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་ཀྱང་རྩལ་བཤད་གནང་བ་མ་རེད་དམ།
ཡང་གཅིག་བྱས་ན། ཁྱེད་ཅག་གིས་རང་ཉིད་ལ་མ་བསྟན་པར་ཚགས་པར་སོགས་འགྲེམས་མི་ཆོག་ཅེས་པའི་ཁྲིམས་འདི་འདྲ་ཞིག་བཟོ་དོན་ཡང་། རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་སུ་བྱ་བ་རྣམས་ལ་སུ་ཞིག་གིས་སྐྱོན་བརྗོད་རེ་བྱ་མི་འོང་ངམ་སྙམ་དུ་འཇིགས་ཤིང་ཞེད་པ་ཡང་ཡིན་ལས་ཆེ་སྟེ། ཨ་ཙི། དེ་འདྲ་ཞིག་སྐྲག་ག་ལ་དགོས། གལ་ཏེ་སུ་ཞིག་གིས་དོན་མེད་བསྙོན་འཛུགས་དང་། རྗུན་བཤད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་བདེན་ཞིང་། སྙིང་པོ་མེད་པ་དང་། རིན་ཐང་དབེན་པའི་སྐྱོན་འཛུགས་ཤིག་བྱས་ན་ནི། འབྲི་མཁན་རང་གི་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས། དགོད་ཙམ་དགོད་ཙམ་བྱས་ཏེ་གཡུག་ཆོག་པ་དང་། ཡང་སུ་ཞིག་གིས་བདེན་པའི་གཏམ་དང་དྲང་བོའི་ངག་ལ་བརྟེན་ནས། གནད་ལ་ཁེལ་བའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཅིག་བྱས་ཚེ་རྣ་བ་ཞིབ་ཏུ་གཏོད་རྒྱུ་དེ་ནི། དེང་གི་སྐབས་སུ་ཆེ་ས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ནས། ཆུང་ས་ཚོགས་པ་རེ་རེའི་བར་དུ་དཔལ་ཡོན་ལྡན་པའི་དབང་ཆ་འཛིན་སྟངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད་ཨང་།
ཐག་ཉེ་རིང་ཀུན་ལ་གཟིགས་དང་། དེ་འདྲ་མིན་པར་ནམ་རྒྱུན་སུ་ཞིག་གིས་ངའི་སྐྱོན་རེ་བཤད་མི་འོང་ངམ་སྙམ་པ་དང་། གང་ཞིག་ན་ངའི་སྐྱོན་རེ་བྲིས་མེད་དམ་སྙམ་དུ་འཇིགས་ཤིང་དོགས་ཏེ། རྡེག་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་། གསོད་པ་སོགས་དྲག་པོའི་སྦྱོར་བས་གཞན་གྱི་སྨྲ་ལྕེ་འགོག་མཁན་གྱི་དཔོན་གཞུང་གདུག་རྩུབ་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་སྟོབས་དང་། མཐུ་དང་། དཔུང་ཅི་ཙམ་ཆེ་རུང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་རིན་ཐང་དང་འགལ་བར་གྱུར་བས། དུས་རབས་འདིའི་སྐབས་སུ་ཀུན་གྱི་མིག་ནང་གི་ཚེར་མ་རུ་འགྱུར་བཞིན་པ་རེད་ཨང་།
དེས་ན། ཁྱེད་ཅག་ཕྱི་ཚུལ་ཙམ་མིན་པར་དངོས་གནས་དྲང་གནས་དགོན་པར་ལྷག་བསམ་ཡོད་ན། གྲྭ་མང་ལ་བརྩེ་བ་ཆེ་ན། “ཨ་ཧ་ཧ། སྐད་ཆ་འདི་འདྲ་ལབ་ཀྱི་འདུག རྩོམ་ཡིག་འདི་འདྲ་འབྲི་ཡི་འདུག”ཅེས་ཁ་གདངས་ཤིང་མིག་ཅེར་བས་ཅི་ཡང་མི་ཕན་གྱི། ངག་གི་སྦྱོར་བ་དེ་དག་གང་ལས་འབྱུང་སའི་བསམ་བློའི་སྤུས་ཀ་མཐོར་གདེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཡོད་ཚད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས།  ད་ནི་ཁ་མདུན་དུ་འཁོར་ཞིང་། མིག་གིས་རྒྱང་ལ་བལྟས་ཏེ། ཁོར་ཡུག་འདི་གའི་གང་ཟག་སྒེར་རེ་རེའི་བསམ་བློའི་ནང་དུ་ཆོས་ཀྱི་ལྟ་བའི་རང་ཚུགས་དང་། བདེན་པའི་ངེས་རྟོགས་ཤིག་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་དགོས་མིན་གྱི་དོན་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཏེ། རིགས་པའི་སྟོན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་ཤཱཀྱ་སེངྒེ་གང་གི་ལུགས་ལས་བྱུང་བའི་ལེགས་བཤད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་དགོངས་པ་ལ་གཞིར་བྱས་པའི་སྟེང་། དགོན་པ་འདིའི་ནང་དུ། འདུལ་ཁྲིམས་གཙང་ལ་ཤེས་བྱ་འཛོམས་པ་དང་། གུ་ཡངས་ལ་དཀྱེལ་ཆེ་བ། ཐབས་ཀྱིས་ཕྱུག་ལ་རིགས་པས་གཏམས་པ། རང་དབང་ལྡན་ལ་དམངས་གཙོར་མཐུན་པ། རང་གི་སློབ་གཉེར་པ་འདུག་སྤྲོ་ལ་གཞན་གྱི་སློབ་གཉེར་པ་ཡང་ངང་གིས་འདུ་བ། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་མཛེས་སྡུག་ལ་གུས་ཤིང་དེང་རབས་ཀྱི་ངོ་མཚར་ལ་འང་མི་བསྙོན་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འཛོམས་པའི་སློབ་གསོའི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་པོ་ཞིག་འཛུགས་ཐབས་སུ་ཤ་ཐང་ཐང་གིས་འབད་རིགས་ཏེ། ཚུལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མ་འོང་བའི་རྒྱལ་ཕམ་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
སྙིང་པོ་ལས་ཀྱང་སྙིང་པོར་གྱུར་པའི་གནད་འགག་དེ་དག་ཡལ་བར་དོར་ནས། འཇོན་ཐང་ཆེ་མདོག་གིས་ལམ་གཞན་ཞིག་དང་། དམིགས་ཡུལ་གཞན་ཞིག་ལ་འཇུས་ཏེ། འཕག་འཚག་རྒྱག་ཁུལ་ཇི་ལྟར་བྱས་རུང་གར་ཡང་མི་ཕྱིན་ལ་གང་དུའང་མི་སླེབ་པར་མ་ཟད། དུས་རབས་ཀྱི་གད་མོའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་སྲིད་ལ། གྱོང་དང་ཕམ་ཁ་ལ་མགྲོན་འབོད་བྱས་པ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་ཀྱང་འོང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ།
དེ་ཡང་ད་ལོའི་ལོ་སྟོད་ཀྱི་ཟླ་ངོ་བཞི་ཙམ་གྱི་རིང་ལ། རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་སྐྱ་སར་བབས་སྐད་འདུག་ན། དེ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་སྣང་ཚུལ་ལ་ནི། དངོས་གནས་ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་བསམ་གཞིག་དང་། བློ་རྣལ་དུ་ཕབ་སྟེ་ཞིབ་འཇུག་གནང་དགོས་པ་མ་རེད་དམ།

                      བཞི།

ཁོ་བོར་མཚོན་ན། ངག་རྩོམ་འདི་ནི་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ལོར་དབུས་ལྷ་ལྡན་ནས་ཕྱིར་ཕ་ཡུལ་ལ་འབྱོར་རྗེས་སུ། བྱེ་བྲག་ཏུ་རང་དགོན་ལ་དམིགས་སུ་བཀར་ཏེ་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་བྲིས་པའི་ཐོག་མ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་དགོན་གྱི་གནས་སྟངས་ཕྲ་རགས་མང་པོའི་ཐད་དུ་བཤད་འདོད་པའི་སྐད་ཆ་དང་། ལེན་འདོད་པའི་གླུ་ངག་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོར་ཡུག་ཆུང་ཆུང་འདི་ན་ནི། ཁྱེད་ཚོའི་ལྗིད་ཤུགས་རི་ལས་ལྕི་ལ། ཁྱེད་ཚོའི་ཟུར་ཁ་མདུང་ལས་རྣོ་བས། ག་དུས་ཡིན་ན་གཟབ་གཟབ་དང་འཇིགས་འཇིགས་ཀྱི་ངང་ནས་སེམས་ཆུང་ཁོ་ནས་བསྡད་པ་ཡིན།
འོན་ཀྱང་། ད་ནི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱིས་གནས་མ་ཡིན་པའི་སྒེར་གཅོད་ཀྱི་ལག་ཟུང་ག་ས་གང་དུ་བརྐྱངས་ཏེ། སྡོད་མི་འཇུག་པའི་ཚད་དུ་སླེབས་བྱུང་བས། སེམས་ཀྱི་མཆི་མ་རྡོག་པོ་འདི་དབང་མེད་དུ་གྲིལ་སོང་ལ། ཡིད་ཀྱི་ན་ཟུག་ལོག་ལོག་དེ་ཡང་དབང་མེད་དུ་ཤོར་སོང་།
རྩོམ་ཡིག་འདི་འབྲི་སྐབས་ཞེ་ས་མེད་པའི་སྐད་ཆ་འགའ་རེ་དབང་མེད་དུ་ཤོར་དུས། ངའི་སེམས་ངོར་ཚོར་བ་ལྗིད་ཏིག་ཏིག་ཅིག་ཡོད་པ་ནི། ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཟེར་བ་དེའི་ཁྲོད་དུ་ཁོ་བོ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་མྱོང་བའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞིག་བཞུགས་ཡོད་པ་དེ་རེད། འོན་ཀྱང་ཕྲན་སྒེེར་ངོས་ནས་དགེ་རྒན་བཀུར་པའི་གུས་འདུད་ལ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་ཀྱི། སྤྱིའི་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ལུགས་ཐད་ནས་ནི་དེ་ལྟར་མི་སྨྲ་ཐུ་མེད་དུ་ཆགས་སོང་།
མ་གཞི་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རླུང་དམར་ལྡིང་ཤུགས་བཙན་པས། འུ་ཚོར་དབུགས་རྟ་རྔ་ཙམ་ཞིག་ལས་ལུས་མེད་པའི་ཁར། དབུགས་རྟ་རྔ་ཙམ་པོ་དེ་ཡང་གཅད་འདོད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་འདི་རིགས་མཐོང་འོང་དུས། དངོས་གནས་སེམས་སྐྱ་མོ་ཁོ་ཐག་མི་ཆད་དམ།
མདོར་ན། ཁྱེད་ཚོས་འབྲི་མཁན་གྱི་ངོ་སོ་ཆུང་བ་དང་། ཁ་སྟབས་ཞན་པ་ཙམ་ལ་མ་བརྙས་པར། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་བདེན་མིན་ལ་གཞིགས་ཏེ། རང་གི་ལས་སུ་བྱ་བར་བསྐྱར་ཞིབ་དང་ཕྱིར་རྟོག་སྒོས། “ཚགས་པར་དང་། རྩོམ་དེབ་ཡོད་ཚད་ང་ཚོའི་བཀའ་འཁྲོལ་མེད་པར་འགྲེམས་མི་ཆོག”ཅེས་པའི་བཙན་ཁྲིམས་དེས། དགོས་མེད་ཀྱི་ཉེས་པ་མ་བསགས་གོང་ནས་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་ཕྱོགས་སུ་ཐུགས་བསམ་རེ་འཁོར་སྲིད་ན། རབ་ཏུ་དགའ་འོས་པའི་གནས་ཡིན་པ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག
འོན་ཏེ་རྣམ་པ་ཚོར་རང་སྐྱོན་ངོས་ལེན་གྱི་བློ་གཤོག་དང་བྲལ་ཅིང་། སྐྱོན་བརྗོད་ལ་རྣ་བ་གཏོད་ནུས་པའི་སྒམ་དཀྱེལ་གྱིས་སྟོང་ནས། སྐད་ཆ་བདེན་མིན་དང་། གནས་ལུགས་ཡོད་མེད་ལ་ཁ་ཡ་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་པར་། སུ་ཞིག་གིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་པར་སྨྲ་ན། དེ་ནི་ཐ་ཤལ་ལོ། ། དེ་ནི་གཏི་མུག་གོ ། དེ་ནི་ལྟ་ལོག་པའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཆད་པ་གཅད་རྒྱུ་སོགས་བཙན་ཤུགས་ཁོ་ནས་བརྡ་ལན་སྤྲད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ན་ནི། རུས་དང་མིང་སྦས་ཏེ་རྫུན་གླེང་བཏབ་པའི་ལྐོག་སྦྱར་ཡི་གེ་རྣམས་དང་མི་འདྲ་བར་ལྷག་བསམ་དག་པས་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དུ་སྨྲས་པའི་རང་གི་སྐད་ཆ་རྣམས་ལ་ནི། ཁོ་བོས་ག་དུས་ཡིན་ན་འགན་འཁུར་ངེས་ཞེས་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོས་སྨྲའོ། །

                                                 སྤྱི་ལོ༢༠༡༣ལོའི་ཟླ༦པའི་ཚེས༤ལ་རང་ཤག་ཏུ་བྲིས།

          འདི་ནི་ངས་མ་ཕུལ་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་པའི་གྱེས་ཕྱག་ཡར་ཡོར་ཞིག་སྟེ། འདི་ནི་ངས་མ་བྲིས་ཐུ་མེད་དུ་གྱུར་པའི་གྱེས་ཚིག་ཐར་ཐོར་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། ཕྲན་ལོ་ངོ་བཅུ་ཟིན་ཙམ་ནས་དགོན་པ་འདི་གའི་གྲས་སུ་ཞུགས་ཏེ། ད་ལྟ་རང་ལོའི་ཉག་མ་སོ་བརྒྱད་ལ་སོན་དུས། སེམས་པ་དམར་པོ་རང་ཡུལ་ལ་འཁྲེང་བཞིན་དུ། རྣམ་ཤེས་ཕྲ་མོ་རང་དགོན་ལ་ཆགས་བཞིན་དུ། རྨི་ལམ་ཚུན་ཆད་ལ་རང་གི་གནས་མལ་དྲོན་པོ་ཞིག་ཡིན་ཤག་ཤག་ཏུ་བཟུང་བའི་དགོན་པ་འདི་ནས“ང་སོང་ཡོད“ཅེས་པའི་བརྡ་འདི་མི་སྒྲོག་ཀ་མེད་དུ་གྱུར་སོང་།
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཁོ་བོ་ཐུབ་པའི་བཅས་མཚམས་གང་ཞིག་གི་མཐའ་ལས་འདས་པས་མ་ཡིན་ལ། དགོན་པའི་སྒྲིག་ཁྲིམས་ཅི་ཞིག་གི་གནད་དང་འགལ་བས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞིང་། སེམས་ཀྱི་ཁེན་ས་ཞིག་དང་། ཡིད་ཀྱི་དྲོད་ཐིགས་ཤིག་ཏུ་བསྒོམས་ཤིང་སྒོམ་གྱིན་པའི་དགོན་སྡེ་འདི་རུ་སྡོད་མི་འདོད་པས་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་ག་ལ་ཡིན་ཏེ། ཉིན་གཉིས་ཀྱི་ཡར་སྔོན་དུ། ངས《ཁ་ཞིག་མི་གྲག་ཀ་མེད་བྱུང་སོང་།》ཞེས་པའི་ངག་རྩོམ་ཞིག་བཀྲམ་ནས། རང་དགོན་གྱི་གྲྭ་པ་རྣམས་ཀྱི་བྲིས་རྩོམ་ཡོད་ཚད་ལ་སྤྱི་ཁྱབ་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཞིབ་གཤེར་བྱ་རྒྱུའི་ལམ་སྲོལ་ནི་རྩ་བ་ནས་མི་འགྲིག་པས། དགོན་པ་འདིའི་གྲྭ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཁོང་ཚོའི་ཞིབ་གཤེར་བརྒྱུད་མི་དགོས་པར། རྩོམ་ཡིག་འགྲེམས་སྤེལ་གྱི་རང་དབང་ཞིག་ཡོད་ན་འོས་ཚུལ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡིན་ནོ། །
གཅིག

        དེ་ཡང་རང་དགོན་གྱི་འཛིན་སྐྱོང་དམངས་གཙོ་ཅན་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལུགས་དང་།  ཁོང་ཅག་ནི་དེའི་ཚབ་མཚོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་སྙམ་ཞིང་། དེ་ལྟར་སྒྲོག་མཁན་གྱི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཟེར་བ་དེ་ལ་ནི། ”ང་ཚོར་ཚུལ་མཐུན་ལུགས་མཐུན་གྱི་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་ཞིག་དང་། རྩོམ་འབྲིའི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་ཡོད་འོས“ལུགས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་རེ་བཏོན་པ་ཙམ་ལའང་རྣ་བ་གཏད་དེ་ཉན་པའི་ཁོག་རྒྱ་ནི་མེད། རྒྱུ་མཚན་དང་གནས་ལུགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལན་གདབ་རྒྱུའི་བདེན་པ་ནི་བྲལ། ཤེས་རབ་དང་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གོ་བསྡུར་རྒྱུའི་སྤོབས་པས་ནི་སྟོང་བར་གྱུར་ཚེ། རིག་གནས་ལས་དོན་ཐད་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་བཏོན་པ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ”གྱོད“ཀྱི་སྟེང་དུ་བསྐོར་ཏེ། ”ཁ་སང་སྒོ་ཤེར་གྱིས། ང་ཚོས་ལས་ནོར་ཞིག་བྱས་འདུག་པས། གྲྭ་ཚང་ལ་གནོད་ཀྱི་རེད་ཅེས་ལབ་ཡོད་པར་འདུག་ན།  དེ་རིང་ནས་བཟུང་དགོན་པའི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ནི་གཞུང་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཡོད་ཚད་མཚམས་འཇོག་བྱས་པ་ཡིན། ལས་ཀ་ཐམས་ཅད་ཁོས་ལས་ཀྱི་རེད། ང་ཚོ་ལས་ཀར་འགྲོ་གི་མིན།“ཞེས་གྲྭ་མང་གི་དབུས་སུ་བསྒྲགས་ཏེ། ཡུལ་འདིའི་ཁ་སྐད་ལྟར་ན“གྱོད་ཉལ”བྱས། དགོན་པ་འདིའི་ང་ཆེ་ང་བཙན་གྱི་མི་བཅོ་ལྔ(མི་གཉིས་སྐབས་འདིར་མེད་པས་དོན་ལ་མི་བཅུ་གསུམ་རེད)ལས་གྲུབ་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཧྲིལ་པོས་དེ་ལྟར་གྱོད་ཉལ་བྱས་སོང་།
གྱོད་ཉལ་ནི་གྱོད་ཉལ་རང་ཡིན་པས། ཡུལ་ལུང་འདི་གའི་གོམས་སྲོལ་ལ། ལས་ཁུར་པ་གཙོ་གྲས་ཚོས“དེ་རིང་ནས་ང་ལས་ཀ་རུ་མི་འོང“ཞེས་གྱོད་ཉལ་བྱས་ཚེ། རྒྱུ་མཚན་དང་གནས་ལུགས་ཅི་ཡང་བཤད་ས་མི་འགྲོ་བར། ཉལ་ས་ནས་ཡར་སློང་བྱེད་དུ་སྒོར་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་སྦྱིན་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔར་རང་དགོན་གྱི་ཆོས་ལུགས་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ལ་ཡང་། ལྷ་སྡེ་འགབ་མའི་མི་ཞིག་གིས། ཁྱེད་ཚོས་གཟུ་བརྒྱབས་པ་དྲང་པོ་མ་རེད་ཅེས་སྨྲས་པ་ལ། དོ་དམ་ལྷན་ཁང་གིས་གྱོད་ཉལ་བྱས་པས། ཁོ་ཚོ་ཉལ་ས་ནས་ཡར་སློང་བྱེད་དུ་དམངས་སྒོར་སུམ་འབུམ་སུམ་ཁྲིའི་ཆད་པ་འཁུར་དགོས་བྱུང་བ་སོགས་དཔེ་མཚོན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།
དེ་བས་ན། ལུང་ཁུག་འདི་རུ་མི་ཆེན་དཔོན་ཆེན་ཚོས། བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ལ་བསྙད་དེ་གྱོད་ཉལ་བྱས་ཚེ། རྒྱུ་མེད་ཚོའི་སྙིང་འདར་ལ། ནུས་མེད་ཚོའི་བརླ་འཁུམ་པ་བཤད་མི་དགོས་ཏེ། མ་བསམ་ས་ནས་སྒོར་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་བཙན་ཤུགས་ཀྱིས་འཁྱེར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་འདྲའི་འགྲོ་ལུགས་མ་རུང་བ་གང་ཞིག་གི་རྒྱུ་འབྲས་རབ་དབྱེ་དང་བཅས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཤེས་འགན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་། ད་ཐེངས་ཟློས་གར་དེ་ཉིད་འཁྲབ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་གསལ་ཐག་ཆོད་རེད་ཨང་།
མ་གཞི། ངས་རང་གི་ལྟ་ཚུལ་ཅི་ཡོད་མ་གསང་བར་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག་དེ་ལ་ཁོང་ཚོས་བགྲོ་གླེང་དང་ཞིབ་དཔྱད་བརྒྱུད་དེ་འགྲིག་མི་འགྲིག་གི་ལན་ཞིག་འོང་རྒྱུའི་རེ་བ་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བས། ཁོང་ཅག་ལ་ཁོང་ཅག་གི་ས་ནས་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་འགོག་པའི་བཙན་ཁྲིམས་དེ་བཟོ་དགོས་པའི་གནས་ལུགས་ཤིག་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་ན་བསྟན་ཅིང་། ངས་ཀྱང་ངའི་ས་ནས་བསམ་ཚུལ་ཅི་ཡོད་ཀྱི་སྐད་ཆ་ལྷུག་པོར་ཞུས་ཏེ། བདེན་པ་དང་བདེན་པ་གཤིབས་ཤིང་། གནས་ལུགས་དང་གནས་ལུགས་བསྡུར་ན། ཁོང་རྣམ་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་དེའི་དགེ་སྐྱོན་ཞིབ་གསལ་དུ་རྟོགས་པར་མ་ཟད། དེས་བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་དགོན་པའི་ཤེས་རིག་གི་བྱ་བ་ལེགས་ལམ་དུ་འགྲོ་བར་སྨན་པའི་རེའང་བཟུང་ངོ་།  །
ད་རུང་། རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་འགོག་པའི་ཁྲིམས་དེ་འདྲ་བཞག་ན་འགྲིག་གམ། མ་བཞག་ན་འགྲིག་ཅེས་འཛིན་གྲྭའི་འཐུས་མི་སོགས་བསྡུས་ཏེ། གྲྭ་མང་གི་ཐུགས་མོས་ལ་ཉན་པ་སོགས་དཔལ་ཡོན་ལྡན་པའི་ལམ་ནས་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་བརྡར་ཤ་ཞིག་གཅད་རྒྱུའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ནི། ངས་ཀྱང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་སོ་སོའི་ལྟ་ཚུལ་ཅི་ཡོད་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་ཞུ་རྒྱུའི་མོས་པ་དང་། འདུན་པ་དང་། དུངས་པ་བཅས་སྙིང་གི་དཀྱིལ་དུ་བཅངས་ཡོད།
འོན་ཀྱང་། ང་ཚོ་ལ་ནི་དེ་འདྲའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་བསོད་ནམས་ག་ལ་ཡོད་དེ་ལར་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་རེའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་ནི་སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་ཁོག་རྒྱ་མཐོ་གང་ལས་མི་དམིགས་པའི་དེ་ཉིད་ཕྱིར་ངོམ་སྟེ། རང་དང་མི་མཐུན་པའི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་བཏོན་པ་ཙམ་གྱི་ནད་མ་ཐེག་པར། དབུགས་ཧལ་ཧལ་གྱིས་ཚོགས་དབུས་སུ་བརྒྱུགས་ཤིང་། ”ད་ང་ཚོ་ལས་ཀར་ཡོང་གི་མིན“ཞེས་འུར་བརྒྱབས་ཤིང་། གྱོད་ཉལ་གནང་སྟེ། རྒྱུ་ནོར་ཆེན་པོ་ཞིག་བཤགས་པར་ལེན་རྒྱུ་ཞེ་ཕུགས་སུ་ཉར་བ་སོགས་ཁྲམ་པ་དང་ཇག་པའི་འགྲོ་ལུགས་ཁོ་ན་ཐུགས་ཉམས་སུ་བསྟར་པ་དེ་ལས་བློ་ཕམ་པ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་དམ།
ཨ་ཙི། ད་ཅི་ཞིག་བྱ། ཉི་མ་རེ་རེ་བཞིན་དགོན་པའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཕྱག་ལས་དེ་ལྟར་འཕྲོ་ཆད་དུ་བཞག་ཅིང་ངན་འགན་ཐམས་ཅད་ངའི་སྟེང་དུ་གཡུགས་པས་བཟོད་ཐབས་བྲལ་པའི་ན་ཟུག་ནི་རབ་ཏུ་ཆེ། ཁོང་ཅག་དང་འདྲ་བར་དཔུང་དང་། ཤུགས་བསྡེབས་ནས་གྱོད་རྒྱག་པའི་འདུན་པ་ནི་ལར་ནས་མེད། གྱོད་ཉལ་བྱས་པ་ལས་ཁོང་ཚོ་ཡར་སློང་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ནོམ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྤྲད་རྒྱུ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་ཁོ་བོར་གང་ནས་ཡོད་དེ། ཚོང་དང་ཁེ་སྤོགས་སྐར་གང་གཉེར་མ་མྱོང་ཞིང་། ལོ་ངོ་མང་པོར་གྲོང་ཆོག་ཙམ་ལ་ཡང་འགྲོ་མ་མྱོང་བར། ཁྱིམ་གྱི་སྤུན་སྲིང་ཚོས་ཟས་གོས་དང་དངུལ་དངོས་ཕྲན་བུ་རེ་སྟེར་བ་ཁོ་ནའི་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བཞིན་པའི་གྲྭ་རྐྱང་ཞིག་གིས།  གྱོད་པ་དེ་དག་ཉལ་ས་ནས་ཡར་སློང་བྱེད་ཀྱི་དངུལ་དངོས་འབོར་ཆེན་ཞིག་ཇི་ལྟར་སྟེར་རམ། དངོས་གནས་དྲང་གནས་རྩ་བ་ནས་སྦྱིན་རྒྱུ་མེད་པས། འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་དུ་གྱུར་ཏེ། རང་ཉིད་དགོན་པ་དང་ཁ་འབྲལ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་དེ་མི་འདམ་ཐུ་མེད་བྱུང་སོང་།
དེ་ལྟར་བལྟས་ན། རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ནང་བསྟན་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ནི། ཁོང་ཚོ་ཡ་མཚན་ཡིན་ཚུལ་དང་། ངོ་མཚར་ཆེ་རབས་ཀྱི་བསྟོད་བསྔགས་འབའ་ཞིག་ལས་ཞུ་མི་ཆོག་པའི་བཙན་དབང་སྒེར་གཅོད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་མིན་ལ་དོགས་པ་ཁྱོན་ནས་མེད་དེ། གནས་ལུགས་བཙན་པོ་དང་། གཏན་ཚིགས་མཁྲེགས་པོའི་སྒོ་ནས་ཁོང་ཅག་གི་ལས་ཀའི་ཆ་ཤས་གཅིག་ལའང་མ་འདང་ས་དང་ནོར་བའི་ཆ་ཞིག་ཡོད་པར་སྨྲས་ན། དེ་མ་ཐག་གྱོད་ཉལ་བྱེད་ཀྱི་མི་འདུག་གམ།
གད་མོ་འཆོར་བ་ཞིག་ལ། རང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཚིག་གཅིག་བྱས་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མ་རུང་བ་དང་། ལོག་པ་དང་། ཉེས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ལྟ་བའི་མཁྲེགས་འཛིན་གྱིས་བཟི་དྲགས་པའི་ཁོང་ཚོས། ད་རུང་མཚམས་རེར། དེང་གི་ཡུལ་སྲོལ་དང་མཐུན་པར་དགོན་པའི་འཛིན་སྐྱོང་དམངས་གཙོའི་ལམ་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་རབས་སོགས་ཀྱི་ལྡབ་ལྡིབ་སྣ་ཚོགས་སྨྲས་ཤིང་སྨྲ་བཞིན་པ་མིན་ནམ། དྲང་མོར་ཞུས་ན། རང་དང་མི་མཐུན་པའི་ལྟ་ཚུལ་སྣ་གཅིག་ཀྱང་སེམས་ཀྱིས་འཁུར་མི་ནུས་པའི་མི་སྒེར་དང་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་རུང་།  དེ་དག་ལ་དམངས་གཙོ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཁ་རུ་ལེན་རྒྱུའི་མ་མཐའི་ཆ་རྐྱེན་ཙམ་ཡང་མེད་དེ། དེ་དང་དེ་རིགས་ཀྱིས་ནི་དམངས་གཙོ་ཟེ
ར་བ་དེ་བཟའ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་དང་། འཐུང་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་གཏན་ནས་ཧ་གོ་གི་མེད་པར་མ་ཟད། ནམ་ཡིན་ན་དམངས་གཙོ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཤིང་། དཔལ་ཡོན་ལ་རྡོག་པས་བརྫིས་དང་རྫི་བཞིན་པ་རེད་ཨང་དངོས་གནས་ཡིན། དཔལ་ཡོན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་དམངས་གཙོའི་འགྲོ་ལུགས་ཀྱི་ནང་དུ། དབང་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན། ཆེ་ས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ནས་ཆུང་ས་ཚོགས་པ་རེ་རེའི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་བར་དུ། སྐྱོན་བརྗོད་ཟེར་བའི་ཡིག་འབྲུ་འདི་གཉིས་པོ་ནི་ལུས་དང་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་འགྲོགས་ནས་ཡོད་དེ། དབང་ཞིག་བཟུང་ཕྱིན་ནས་སྤྱི་པའི་ལས་སྒོ་སྣ་ཚོགས་སུ། དབང་འཛིན་མཁན་གྱི་ལས་ཀ་ལས་ཚུལ་དང་། བྱ་བ་སྒྲུབ་ཚུལ་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་མི་མང་ཞིག་གི་ཁེ་ཕན་དང་། མི་མང་གི་བདེ་སྡུག་ལ་འབྲེལ་བ་གྲུབ་ཟིན་པས། མི་མང་གིས་དེ་ལ་འགྲིག་མི་འགྲིག་གི་སྐད་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་སྨྲས་ཤིང་སྨྲ་བ་ལས་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་གང་ན་ཡོད་དམ།
རྒྱུན་ཤེས་སུ་གྱུར་པའི་གོ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་། ད་རུང་ཐག་རིང་ཐག་རིང་ཞིག་ན་ལུས་པའི་རང་དགོན་གྱི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་རྣམ་པ་ནི། ངན་པ་ལངས་ཤོར་གྱི་བྱིས་པ་ཞིག་དང་འདྲ་བར། དགོན་པའི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་དང་འཕྲད་ཚེ། མཁས་པའི་ལུགས་སུ་ཡིན་མིན་བདེན་རྫུན་གྱི་བརྡར་ཤ་རིགས་པས་མི་གཅོད་ཅིང་། མཛངས་པའི་ལུགས་སུ་གནད་དོན་ལེགས་བཅོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་ཐབས་ཀྱིས་མི་འཚོལ་ལ། ཆོས་པའི་ལུགས་སུ་བླང་དོར་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་རྩ་བ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་མི་གཏུག་ཅིང་། སྒམ་པའི་ལུགས་སུ་བྱ་བའི་འཇུག་ལྡོག་གི་ངོ་བོར་ལྷོད་ཀྱིས་མི་བརྟག་པར། དེ་རིང་ཉིན་གུང་སུ་ཞིག་གིས་ཁོང་ཚོའི་མ་འདང་ས་ནས་གླེང་ན། སང་ཉིན་ཞོགས་པ་ནས་གྱོད་ཉལ་བྱེད་པ་འདི་འདྲ་ཅི་ཞིག་བྱུང་སོང་ངམ།
སྙིང་རྗེ། ཅི་ཁག་སྟེ། ”ང་ཚོ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཅིག་བྱས་འདུག་པས་དེ་རིང་ནས་ཉལ་རྒྱུ་ཡིན“ཟེར་མཁན་གྱི་དགོན་པའི་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ། རྒྱལ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་ལེགས་པར་འཛིན་པའི་བློ་གྲོས་ཤིག་ནི་གཞི་ནས་ཡོད་དཀའ་མོད། དཀྱུས་མའི་ཁྱིམ་བདག་བཟང་པོ་ཞིག་གི་ཁོག་རྒྱ་དང་ཐབས་ཇུས་ཙམ་ཡང་མེད་པ་གསལ་པོ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་པའི་ལས་དོན་ལ་དོ་ཁུར་གྱི་བསམ་པས། ཐད་ཀར་ལྟ་ཚུལ་རེ་བཏོན་ན་ཡང་དགྲ་རུ་རྩི་ཡི་མི་འདུག་གམ།
ཞིབ་ཏུ་བསམས་ན། ཁོང་རྣམ་པས་ནི་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་པའི་རྐུན་ཇག་ཚོའི་འགྲོ་སྲོལ་ལ་དཔེ་བལྟས་ཤིང་། དྲག་ཤུལ་དང་ཀླ་ཀློ་ཡི་ལྟ་བ་ཉམས་སུ་བླངས་ནས། གྱོད་ཉལ་བྱས་ཏེ་ཕ་རོལ་པའི་ལག་ནས་རྒྱུ་ནོར་མང་པོ་འཕྲོག་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་འདི་གདམས་ངག་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བཟུང་ཡོད་པ་འདྲ་སྟེ། དགོན་པའི་ཤེས་རིག་སློབ་གསོའི་ཐད་དུ་ལྟ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་བཏོན་པ་ཙམ་ལའང་། གྱོད་བརྒྱབས་ཏེ་རྒྱུ་ནོར་མང་པོ་བཙན་ཐབས་ཀྱིས་འཕྲོག་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་པ་འདི་རེད། ཨ་ཨ། ཐ་ཤལ་གྱི་ལས་འདི་འདྲ་ནི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་གང་ཞིག་གི་གནས་བརྟན་ཚོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ནམ། དགོན་སྡེ་ཆེན་པོ་གང་ཞིག་གི་མཁས་པ་ཚོས་གནང་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ནམ། གདན་ས་ཆེན་པོ་སུ་ཞིག་གི་བཤེས་གཉེན་ཚོས་མཛད་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
སྔར་ཇོ་བོ་རྗེས། དཔལ་ནཱལེནྡའི་དགོན་པ་རུ་དོན་དག་ཅི་ལ་འཕྲད་རུང་། ཐམས་ཅད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་དགོངས་པ་གཞིར་བཟུང་སྟེ་ཐག་གཅོད་མཛད་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག་མོད། ད་ལྟ་རང་རེའི་དགོན་པ་འདི་ན་ནི། ཆོས་དང་རིག་གནས་འཕེལ་ཕྱོགས་ཐད་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་མི་མཐུན་པའི་བགྲོ་གླེང་ཚུན་ཆད་གྱོད་པའི་རིགས་ལམ་གྱི་སྟེང་ནས་ཐག་གཅོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་འདིས་ནི་ཡང་སྙིང་ཅི་ཞིག་མཚོན་ནམ།
ངོ་མ། དགེ་འདུན་ཉིས་སྟོང་ལྷག་བཞུགས་པའི་ཆོས་སྡེ་ཞིག་ཏུ། ཆོས་པ་ང་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཚོས་ཀྱང་གལ་ལ་ཐུག་དུས། རྒྱུ་འབྲས་ལུགས་ལྡོག་གི་གཡོ་ཐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་སྤྱད་དེ། སྙིང་རྗེ་མེད་པར་ཉམ་ཆུང་གྲྭ་རྐྱང་ཞིག་ཚར་གཅད་ཕྱིར་དུ་འབད་ཀྱིན་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་འགྲེལ་ཇི་ལྟར་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། ཀྱེ་མ། བརྩེ་བའི་སྟོན་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སློབ་དཔོན། འདྲེན་པ་ཤཱཀྱ་སེང་གེས་འདི་ཉིད་གཟིགས་ན་ཅི་ཞིག་གསུང་སྲིད་དམ། ཐུབ་པ་ཉིད་དང་མཚུངས་པའི་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་མོ་སོགས་ངེས་དོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་འདི་གཟིགས་ན་ཅི་ཞིག་གསུང་སྲིད་དམ། རེད། གཅིག་བྱས་ན། ཅི་ཡང་གསུང་མི་སྲིད་དེ། ཐུགས་སྐྱོ་བའི་མཆི་མ་ཡོད་ཚད་སེམས་ཁུངས་སུ་འཛག་རྒྱུ་ལས་བྱ་ཐབས་མེད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་འདྲ་མ་གནང་རོགས་ཞེས་སློབ་སྟོན་ཞིག་གནང་བའི་དབང་དུ་བཏང་རུང་།  ཡང་གྱོད་ཉལ་མི་བྱེད་པའི་ངེས་པ་ག་ལ་ཡོད་ཨང་།
སྤྱིར་བཏང་ད་ལོའི་ལོ་འགོར། དགོན་པ་འདིའི་དགེ་འདུན་མི་རེ་ངོ་རེས་འོས་ཤོག་འཕངས་ཏེ། ཁྱེད་རྣམ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ནང་བསྟན་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིར་བདམས་ཐོན་བྱུང་བའི་ཉིན་ནས་བཟུང་། གྲྭ་རྐྱང་སློབ་གཉེར་པ་ཚོས་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ། ”གྲོགས་པོ་དག ད་ནི་རྒྱུ་འབྱོར་གྱི་མངའ་ཐང་བྲལ་ཅིང་། དབང་ཤུགས་ཀྱི་བཙན་སྟོབས་དམན་པའི་འུ་ཚོ་ལ་ཡང་། རང་རང་གི་དཀའ་ངལ་འཛེམ་མེད་དུ་འདོན་ས་ཞིག་དང་། རེ་འདུན་དོགས་མེད་དུ་ཞུ་ས་ཞིག སྡུག་སྨྲེ་གྱ་གྱུར་བརྗོད་ས་ཞིག་ཡོད་སོང་བ་རེད“ཅེས་སྨྲས་ཤིང་སེམས་ཏེ། ཁ་ངོ་འཛུམ་གྱིས་འཁྱུད་ཅིང་། སེམས་པ་སྤྲོ་བས་བཟི་ཡོད་རྒྱུ་རེད་ཨང་།
ལོས་ཡིན། གླེན་རྟགས་ཆེ་བའི་ང་ཡང་དུངས་ཞེན་དེའི་རྒྱ་ལས་འདའ་མ་ནུས་པར། རྣམ་པ་ཚོ་ནི་བཤད་ས་ཞིག་དང་། ཞུ་ས་ཞིག ཐ་ན་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ས་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ཤག་ཤག་ཏུ་སྙམ་ནས། མཁས་པའི་བྱ་བ་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ། རྩོམ་འབྲི་རྒྱུ་ནི་སློབ་གཉེར་པ་སྒེར་རེ་རེའི་སེམས་ཀྱི་རང་མདངས་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་འོད། ཚོར་པའི་རང་མྱོང་བཅས་ཕྱིར་མངོན་ཚུལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་པས། དེ་ལ་ཁྱེད་ཅག་གིས་མཐའ་ཐིག་གཅིག་ནི་བརྒྱབས་འདུག ད་དེ་ཚུན་ཆད་ནས་རང་སར་བཞག་སྟེ་ལག་པ་མ་བསྲིངས་ན་ཞེས་པའི་ལྟ་ཚུལ་འདི་ཁ་ནས་ཐལ་བ་མ་ཡིན་ནམ།
འོན་ཀྱང་། བློ་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་ཧང་སང་བ་ཞིག་ལ། སོ་སོའི་མཚན་སྙན་དང་ཆེ་མཐོང་ཡོད་ཚད་སུ་ཞིག་གིས་སྤྲད་ཅིང་ཕུལ་བ་བརྗེད་ཟིན་པའི་ཤེས་འགན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ནི། རང་ཉིད་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་རྫིག་པོ་ཞིག་ཏུ་རློམ་དྲགས་ཏེ། སློབ་གཉེར་པའི་དངོས་ཕན་གྱི་ལས་ལ་དོ་ཁུར་ཆུང་ནས་ཆུང་དུ་སོང་ཟིན་པར་མ་ཟད། ཐ་ན་སློབ་གཉེར་པ་ཚོས་རང་གི་སྐད་ཆའི་གླེང་སྟེགས་སུ། ཚུལ་མཐུན་ལུགས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས། ཚགས་པར་དང་། དུས་དེབ་རེ་གཉེར་གྱིན་པ་ཡང་འགོག་ཐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་འབད་པར་མ་ཟད། ལས་ཀ་དེ་འགྲིག་མི་འགྲིག་གི་སྐད་ཆ་ཞིག་སྨྲས་པ་ཙམ་ལ་ཡང་། གྱོད་ངར་ཆེན་པོས་ཉལ་སོང་བ་འདི་འདྲ་བསྙོན་མེད་བྱུང་སོང་། ཀྱེ་ཀྱེ། དབང་ཤུགས་ལྟར་སྣང་ཞིག་གིས་བཟི་དྲགས་པའི་སྐུ་ཞབས་རྣམ་པ་ལགས། ཁྱེད་ཚོའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་མིག་དང་། བརྩེ་བའི་སེམས། དྲང་པོའི་བློ། བདེན་པའི་ལྟ་བ་ཡོད་ཚད་གང་ཞིག་ཏུ་གཡུགས་ཟིན་ནམ། སུ་ཞིག་གིས་ཟོས་ཟིན་ནམ།
འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྔོན་ཐོན་དང་རྗེས་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཚད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་པས། གང་དུ་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་མི་དང་མི་ཡི་ཚོགས་པ་ཡོད་ན། དེ་རུ་སྔོན་ཐོན་གྱི་དཔལ་ཡོན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་མངའ་བ་ཡིན་ལ། གང་དུ་རྒྱུ་དང་སྤུས་ཀ་ཞན་པའི་མི་དང་མི་ཚོགས་ཀྱིས་གང་ཡོད་ན་ནི། དེ་རུ་ངེས་དོན་གྱི་དཔལ་ཡོན་ཟེར་བ་ཞིག་འཁྲུངས་པའི་གནས་ལར་ནས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་ན་འདྲ། མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ནའང་འདྲ། ཚོགས་སྡེ་ཞིག་ཡིན་ནའང་འདྲ་སྟེ། ཐ་ན་དགོན་སྡེ་གཅིག་ཚུན་ཆད་ཀྱི་ཚོགས་སྤྱི་གང་དང་གང་ཡིན་རུང་། སྒམ་དཀྱེལ་ལྡན་ལ་བློ་དཔྱོད་མངའ་བའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་དཔུང་ཁག་ཅིག་ཡོད་མེད་ནི། ཚོགས་སྤྱི་དེ་དག་ལ་རྒྱལ་ཕམ་ཅི་འབྱུང་གི་གནད་ཐུག་ས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ན་ཆོག་པ་ཡིན་པས། ངོ་བསྟོད་དང་གཅམ་པུའི་ཚིག་འབའ་ཞིག་ལ་ཉན་པར་དགྱེས་པ་ལས། བློ་དྲང་པོའི་སྒོ་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ཏེ་གྲོས་གཞི་རེ་བཏོན་པ་ཙམ་ལ་ཡང་། གྱོད་ཉལ་བྱེད་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་གིས་ནི་རང་ཅག་ལམ་གང་འདྲ་ཞིག་ཏུ་འཁྲིད་སྲིད་དམ།
རེད། གཅིག་བྱས་ན། ད་ནས་བཟུང་ཤེས་འགན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་ཐད་ཡིན་མིན་བཟང་ངན་གྱི་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་སྨྲ་མི་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་སུ་དགོན་སྡེ་འདིའི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་གནས་དགོས་ལ། ཡང་ན་ནི་ཐོག་མར་ཉལ་ས་ནས་ཡར་སློང་བྱེད་ཀྱི་སྒོར་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ། གཞི་ནས་ལྟ་ཚུལ་འདོན་རྒྱུ་ལས་ཐབས་གཞན་མེད་པ་རེད།

                                                 གཉིས།

        རང་དགོན་གྱི་ཤེས་རིག་གི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་ལམ་དུ་འགྲོ་ཕྱིར། འབོད་སྐུལ་གྱི་རྣམ་པས་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་བྲིས་པ་ལ། འདི་ནས་འཕྱུག་འདུག་དང་། འདི་ནས་ཉེས་འདུག་ཟེར་རྒྱུའི་སྐད་ཆ་ཚིག་གཅིག་ཙམ་ཡང་མེད་པར། དགོན་པའི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་རྣམ་པས་ལས་མཚམས་བཞག་སྟེ། གྱོད་ཉལ་བྱས་པའི་ངན་ཁག་གི་གནོན་ཤུགས་ལྕི་མོས་ཉིན་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་ཕྲན་གྱི་ལུས་སེམས་ཐམས་ཅད་མནན་ན་ཡང་། གནས་ལུགས་དང་། དཀའ་ངལ་ཞིག་ནི་ཞུས་རུང་ཕན་མི་ཐོག་ལ། ཉལ་ས་ནས་ཡར་སློང་བྱེད་ཀྱི་སྒོར་མོ་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་ནི་བསྟེར་རྒྱུ་མེད་པའི་རྐྱེན་དེ་ཁོ་ནས། མཐར་རང་གི་དགོན་པ་དང་ཁ་འབྲལ་དགོས་བྱུང་བའི་སྐྱོ་གར་འདི། དེ་རིང་ངས་མི་འདེམ་ཐབས་མེད་ཀྱི་ལམ་དུ་གྱུར་སོང་།
ངས་བདེན་པའི་གཏམ་དཀྱུས་མ་ཞིག་དང་། དྲང་པོའི་ངག་ཕལ་བ་ཞིག་སྨྲས་པ་ཙམ་གྱིས། དགོན་པ་དང་འབྲལ་དགོས་བྱུང་བའི་ལས་དབང་འདི་འདྲ་ང་གཅིག་པུའི་སྟེང་ནས་མཇུག་རྫོགས་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་དང་གསོལ་འདེབས་སྙིང་ནས་ཞུ་བཞིན་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་ནམ་ཞིག་ན། ཡང་སུ་ཞིག་གིས་ཁ་གྲག་ཉེས་བྱེད་ཐེངས་གཅིག་གིས། ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གྱོད་ཉལ་བྱས་ཏེ། དགོན་པ་ནས་འགྲོ་དགོས་ཐུག་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱ་ཨང་།
འོན་ཀྱང་། གླིང་འདིའི་གཟུ་བོའི་མིག་ཅན་དང་། བདེན་པའི་བློ་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དུ་མཁྱེན་པ་ཞིག་ལ། རང་དགོན་གྱི་སློབ་གཉེར་པ་ཚོ་ལ་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་གི་ཁོར་ཡུག་གཙང་མ་ཞིག་ཟེར་ན་ཆོག རྩོམ་འབྲིའི་བར་སྟོང་གུ་ཡངས་པོ་ཞིག་ཆགས་པའི་ཆེད། བསམ་ཚུལ་དང་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་སྨྲས་པ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་ཉེས་པ་ཏིལ་ཙམ་བསགས་མེད་པས། ད་ལམ་གྱི་ལས་སུ་བྱ་བ་དག་ལ་བློ་འགྱོད་གཏན་ནས་མེད་པ་ལྟ་ཅི། སྒེར་གཅོད་ཀྱི་ལྟ་བས་ཕྱི་ཟིན་ནང་ཟིན་དུ་གྱུར་པའི་མི་ཆུང་ཚོའི་བློ་ཡུལ་དུ་མི་ཤོང་བའི་སྤོབས་པ་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ཚོར་བ་གཞན་ཞིག་ཀྱང་འོང་གི་འདུག་གོ །
ད་རུང་སླད་ཕྱིན། རྣམ་པ་ཚོས་ནི། དགོན་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཇི་ལྟར་འཁུར་དགོས་པའི་ཕྱོགས་སུ་བསམ་གཞིག་ཡང་ཡང་བཏང་སྟེ། དགོན་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ནང་ལ་ལྟ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོད་སྲིད་པ་ཙམ་ནི། མིའི་རང་བཞིན་ཞིག་དང་། དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཅིག་ཡིན་པ་ཧ་གོ་གལ་ཆེ་སྟེ། ཅུང་ཙམ་ཞིག་ནས་གྱོད་ཉལ་བྱེད་རྒྱུའི་ལྟ་ངན་སྡིག་པ་ཅན་འདི་ཉིད་མཆིལ་བའི་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་དོར་ལ། བློ་གྲོས་དག་པའི་སྒོ་ནས་དགོན་པའི་ནང་ལ་མཐུན་སྒྲིལ་འབྱུང་ཐབས་སུ་འབད་དེ། རང་རེའི་དགོན་སྡེ་འདི་ངེས་པ་དོན་གྱི་སྟེང་ནས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་ནུས་པའི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐབས་ལ་འབད་རིགས་ཀྱི། གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ལ་མཁས་པའི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་རབ་མེད་པའི་ཁར། གཡོ་དང་། སྒྱུ་དང་། རྫུན་དང་། ཕྲ་མ་སོགས་སྤྱོད་ཐབས་སུ་གྱོད་ཉལ་ཚུན་ཆད་བྱས་ཏེ། ལྟ་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་ཅི་ཡོད་མི་ཡི་འགལ་བར་བསྒྱུར་ཅིང་།  མི་ཡི་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཕྱོགས་ཁག་གི་འགལ་བར་བསྒྱུར་ནས། དགོན་པ་འདི་ཟང་ཟིང་ལོང་ལོང་ཞིག་ཏུ་མི་གཏོང་བའི་རེ་བ་སྙིང་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ནི་ཁྱེད་ཚོ་ཅི་ཞིག་བྱེད་མཁན་དུ་བསྐོས་པ་རེད་དམ་ཞེས་དྲིས་ན། དྲིས་ལན་ཐམས་ཅད་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཆགས་མི་འགྲོའམ།

                                                     གསུམ།

      རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ལགས། གདོང་ལ་གདོང་གཏད་དེ་གནས་ལུགས་ཚིག་གཅིག་ཙམ་བསྡུར་པའི་ཕོ་ཚོད་མེད་པར། གཡོ་དང་སྒྱུ་སྤྱད་དེ་གྱོད་ཉལ་བྱེད་རྒྱུ་ལས་ཡར་ལོངས་ཤིག་དང་།  ད་ནི་ཁོ་བོ་དགོན་པ་དང་བྲལ་ཟིན་ལགས།

       ཁྱེད་རྣམ་པ་ཉལ་ས་ནས་ཡར་འགྲེང་བའི་རྟེན་དུ། དམངས་སྒོར་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་བསྟེར་རྒྱུ་དངོས་གནས་མེད་པས། ངས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་འདིར་གང་དུ་འཚོ་སའི་གནས་གཞིས་ཆུང་ཆུང་བོ་བློས་བཏང་སྟེ། མི་འཁྱམ་ཐུ་མེད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་མོད། ད་རུང་བཤད་རྒྱུ་ཞིག་ལ། གལ་ཏེ་ནམ་ཞིག་ན། ཕན་ཐོག་རུང་མ་ཐོག་རུང་ངས་ནི་དགོན་པར་ཕན་སེམས་ཞིག་འཆང་ཁུལ་བྱས་པ་ཙམ་ལས་ནག་ཉེས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་དངོས་དོན་དེ་ཁྱེད་ཚོས་ཀྱང་ངེས་ཤིང་རྟོགས་ན་ནི། ཁོ་བོ་ཡང་རང་གི་དགོན་པ་ལ་ཕྱིར་འཁོར་རྒྱུར་ཅི་ནས་ཀྱང་སྤྲོོ་མོད། བརྒྱ་ལ་དེ་འདྲ་མ་ཡིན་པར་དབང་ཤེད་ཁོ་ན་བཙོངས་ཏེ། ཉེས་མེད་ཅིག་ཉེས་ཅན་དུ་བརྩིས་ཤིང་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་དགོས་པ་དེ་སྲིད་དུ། རྣམ་པ་ཚོ་ལྷོད་ལྷོད་གྱིས་ལ་བློ་བདེ་བོར་བཞུགས་དང་། དགོན་པ་འདིའི་སྒྲིག་ཁོངས་སུ་སྒོ་ཤེར་ཟེར་བ་ཞིག་དེ་རིང་ནས་མེད་པ་གཏན་ཁེལ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལས་ཀྱང་གསལ་པོར་བཤད་རྒྱུ་ལ། ཁྱེད་ཚོས་ད་རུང་གནས་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ངའི་ད་ཐེངས་ཀྱི་བྲིས་རྩོམ་འདི་ལ་ནག་ཉེས་ཤིག་ཡོད་མེད་སྐོར་ནས་གདོང་དང་གདོང་ཐུག་ནས་གླེང་ཕོད་ན། བརྡ་རྒྱོབས་དང་། རང་གི་ཁ་ནས་ཐོན་པའི་རྩོམ་ཡིག་གི་ཚིག་འབྲུ་རེ་རེ་བཞིན་འགན་འཁུར་གྱི་འདུ་ཤེས་ལྡན་པའི་སྟེང་ནས། རྣམ་པ་ཚོར་བགྲོ་གླེང་བྱ་རྒྱུར་སྤྲོ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་བླ་ལྷག་ཏུ་ཡོད།
རེད། ཁོ་བོ་སྒེར་གྱི་གནས་གཞིས་ཁྱེད་ཚོས་འཕྲོག་ནུས་ལ། ཁོ་བོ་སྒེར་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཁྱེད་ཚོས་འཇོམས་ནུས་ན་ཡང་། ངའི་སེམས་ན་ལྷན་སྐྱེས་སུ་མཆེད་པའི་འོད་དཀར་གྱི་རྡོ་རིང་དེ་ཁྱེད་ཚོས་གཞོམ་མི་ནུས་ཤིང་། ངའི་གཤིས་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པའི་གཟུ་བོའི་རང་མདངས་དེ་ཁྱེད་ཚོས་གསུབ་མི་ནུས་པས། རྣམ་པ་ཚོར་བྲིས་ཤིང་འབྲི་དགོས་པའི་ཡི་གེའི་འདུ་བྱེད་ནི། འདི་ཙམ་གྱིས་རྫོགས་པ་གཏན་ནས་ག་ལ་ཡིན།  ག་ལེར་རྗེས་སུ་མཇལ།
འོ་ད་རུང་བཤད་རྒྱུར། གྲྭ་རྐྱང་སློབ་གཉེར་པ་ཞིག་མ་ཉེས་བཞིན་དུ། རྣམ་པ་ཚོས་གྱོད་ངར་ལ་བརྟེན་ནས་དགོན་པ་དང་ཁ་འབྲལ་ཏུ་བཅུག་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདི་ཐུགས་ལ་ནན་གྱིས་ཟུངས་ལ། རྒྱུན་དུ་ལག་པའི་སྟེང་དུ་ལག་པ་བཞག་ཅིང་། སེམས་པའི་སྟེང་དུ་སེམས་པ་བཞག་ནས་ཐུགས་བསམ་རེ་བཞེས་རྒྱུའི་རེ་བ་ཆེ་སྟེ། དེ་ལྟར་གནང་ན་ནི་ཁྱེད་རྣམ་པས་ཀྱང་། ནམ་ཞིག་ན། རྒྱུ་འབྲས་སྣོག་ཟེར་བ་ཞིག་གི་དོན་གསལ་པོ་ཞིག་རྟོགས་ཏེ། རང་སེམས་ལ་ཙག་ཤད་རྒྱུག་པའི་ཉི་མ་ཞིག་ཡོད་སྲིད་པས། ད་རེས་ཀྱི་དོན་དག་ཡོད་ཚད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་རང་བཞིན་ནི་དེ་དུས་གསལ་པོ་མཁྱེན་གྱི་རེད།
ཡང་གཅིག་བྱས་ན། ད་རེས་ཀྱི་རྟེན་འདིར་རྣམ་པ་ཚོར་ངེས་ཤེས་དེ་འདྲ་ཞིག་མི་སྐྱེ་ཡང་སྲིད་ལ། མ་སྐྱེས་ན་ཡང་འགྲིག་སྟེ། རང་ཉིད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉེས་ཅན་ཡིན་པ་མ་རྟོགས་པར། མགོ་ཀྲོག་ཀྲོག་དང་། རྣ་བ་ཅོར་ཅོར་གྱིས་མི་ཚེ་བསྐྱེལ་ན་ཁམས་དྭངས་ཀྱི་མ་རེད་དམ།
དེ་བས་ན། ནང་གི་ངེས་རྟོགས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་དེ་ལྟར་སྦར་མ་ཐུབ་རུང་། ཕྱིའི་སྣང་ཚུལ་དང་ཁ་ལས་ཙམ་ལ་ཡང་བསམ་བློ་ཐོངས་ལ། དེང་ཕྱིན་ཁ་ཕོ་རེས་རྐྱང་བ་ཚད་དེ་གནས་ཚུལ་ཤིག་འདྲ་ཞིག་མེད་ས་ནས། གྱོད་ངར་གཡག་འདྲ་བ་ཞིག་བསྐྱེད་དེ། གྲྭ་རྐྱང་ཉམ་ཆུང་ཚོ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་དགོན་པ་ནས་རྒྱང་ཕུད་མི་གཏོང་རྒྱུ་སྐུ་མཁྱེན། གསུང་མཁྱེན།  ཐུགས་མཁྱེན་ནོ། །
མདོར་ན། ཁོ་བོ་དེ་རིང་དགོན་པ་ནས་འགྲོ་རན་དུས། ཡིད་ལ་འདོར་དཀའ་བ་དང་། བསྐྱུར་མི་ཕོད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། ཡིན་རློམ་དང་ཡོད་རློམ་གྱིས་འགྱིང་བའི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་སོགས་ནི་རྩ་བ་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། ཆུང་ངུའི་དུས་ཀྱི་རྨི་ལམ་གཏོར་ས་དང་། དར་མའི་དུས་ཀྱི་རེ་བ་བཅོལ་སའི་དགོན་སྡེ་འདིའི་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀར་ཁོ་བོ་གཏིང་ནས་དགའ་ཞིང་། གཤིས་དང་རང་བཞིན་ལེགས་ཤིང་། ཐུགས་སྟོབས་དང་ལྷག་བསམ་གྱིས་ཕྱུག་པའི་དགོན་སྡེ་འདིའི་གྲྭ་མང་ལ་ཁོ་བོ་སྙིང་ནས་དུངས་པས། དེ་དག་ནི་ཚེ་གཅིག་པོར་བརྗེད་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དྲན་དང་། ག་དུས་ཡིན་ན་སེམས་ངོས་ནས་མི་ཡལ་བའི་དོན་གྱི་མཚར་སྡུག་ཁོ་ན་ཡིན་ཨང་། ད་རུང་དེས་ཀྱང་ག་ལ་ཚད། ཕུགས་བསམ་གཅིག་གི་འོད་ཀྱི་ཐུ་འོག་ན་འཚོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་རྒན་གཞོན་ཐམས་ཅད་ཤུལ་དུ་བསྐྱུར་རྒྱུ་ནི། ལུས་ཀྱི་དུམ་བུ་རེ་རེ་བཅད་པ་དང་འདྲ་ཡང་ཐབས་ཅི་ཞིག་ཡོད།
རེད། ད་རེས་ཀྱང་ལྷག་བསམ་བཟང་པོ་ཞིག་འཆང་ཁུལ་ལ་བརྟེན་ནས། དགོན་པ་འདིའི་སློབ་གཉེར་པ་སྒེར་རེ་རེའི་དོན་དུ་དབང་འཛིན་པ་ཚོ་ལ་བརྡ་ལན་ཞིག་སྤྲད་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ཁོང་ཚོས་གྱོད་ཉལ་བྱས་ཏེ། ཉིན་ཤས་རིང་གྲྭ་མང་གི་ཐུགས་ལ་སུན་པ་རེ་སྟེར་ཡོད་ལས་ཆེ་བས། དེ་ལ་ནི་ཐལ་མོ་སྙིང་གར་སྦྱར་ཏེ་སེམས་གཏིང་ནས་དགོངས་དག་ཞུ་བ་ཡིན་ལགས།
ལོས་ཡིན། འཇིག་རྟེན་འདིའི་མི་སུ་ལ་མཚོན་ན། རང་རང་གི་ཕ་ཡུལ་ནི་དུངས་སེམས་ཀྱི་ངོ་ན་བྲིས་པའི་གསེར་གྱི་རི་མོ་ཞིག་དང་མཚུངས་ལ། རང་རང་གི་མ་གཞིས་ནི་ཕྱིར་དྲན་གྱི་གཏིང་ན་བཙུགས་པའི་རྡོ་ཡི་གཡུང་དྲུང་ཞིག་དང་འདྲ་བས། ས་ཐག་རིང་ཐུང་གང་དུ་ཕྱིན་རུང་། ཡུལ་གྲུ་བཟང་ངན་གང་ལ་བསྡད་རུང་། རླུང་གིས་བསྐྱོད་འདྲའི་དྲན་ཤེས་ཀྱི་རྟ་ཕོ་ནི། སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་ཕ་ཡུལ་དུ་ཤོར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནམ།   གྲྭ་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཡང་དེ་ཇི་བཞིན་ཏེ། རང་ཉིད་བྱིས་དུས་ནས་གང་དུ་བསྡད་ཅིང་སྡོད་སའི་དགོན་པ་ནི། བཟང་རུང་ངན་རུང་སྐྱིད་སྡུག་འདྲེས་མའི་མི་ཚེ་བསྐྱེལ་ས་ཡིན་པས། དུངས་སེམས་ཀྱི་སྤྲིན་པའི་ཁུག་ན་བཞེངས་པའི་ལྷ་ཡི་ཕོ་བྲང་ཞིག་ཏུ་མི་འཛིན་མཁན་སུ་ཞིག་ཡོད་དམ།
བདེ་མོ་གྱིས།    ཚེ་རིང་།
སྤྱི་ལོ༢༠༡༣ལོའི་ཟླ༦པའི་ཚེས༩ལ་རང་ཤག་ཏུ་བྲིས་སོ།   །
 

གནས་ཚུལ་ཡོངས་ཁུངས:

http://sangdhor.com/blog_c.asp?id=11738&a=jiayang